مقاله زمینه‌ها و چگونگی جنگ‌های رِدّه

دانلود مقاله زمینه‌ها و چگونگی جنگ‌های رِدّه – مقاله ارشد تاریخ اسلام

بررسی مفاهیم و انواع ارتداد و احکام مربوط به آنها

“دین”یکی از انتخابهای مهم انسان در حیات فردی و اجتماعیش است و بیشترین مجاهدت ها نیز در تاریخ بشر حول محور و مفهوم دین صورت گرفته است.ادیان در کنار تلاش برای گسترش حوزه نفوذ خود سعی در حفظ و نگهداری پیروان خود دارند و پیشاپیش از تغییر و تبدل در رای پیروان خود جلو گیری می کنند و این معطوف به تقدسی است که در دین نهفته است.

برای جلوگیر ی از فرسایش سرمایه تقدس در نزد ادیان مهمترین ابزار برای مومنان،استفاده از سازوکارهای درون دینی برای معتقدان است.به عبارت دیگر به نحو پیشینی شروطی برای ورود به دین در نظر می گیرند که نقض آن می تواند پی آمدهای
ناخوشایندی برای “مومن بر گشته”داشته باشد.در ادیان مختلف به تناسب تنبیه هایی ویژه برای این موضوع در نظر گرفته شده است.دین اسلام به عنوان یکی از ادیان جهانشمول و فراگیر نیز قواعدی برای این”از دین برگشتگان” در نظر گرفته است.اما شاید یکی از اختلاف بر انگیز ترین موضوعات دینی اسلامی همین مساله باشد.اینکه چگونه این قاعده یا قواعد به وجود آمده است و برای این دسته از افراد چه تنبیهی باید در نظر گرفت.گذر زمان نیز بر پیچیدگیهای این مساله افزوده است.چون علاوه بر جنبه های ایمانی ابعاد کلامی ،فقهی و حتی سیاسی نیز پیدا نموده است و فهم هر چه دقیق تر آن را دچار مشکل ساخته است.اما این مساله تقریبا از سالهای حیات پیامبر در جامعه اسلامی رخ نمون شد و پس از آن منشاء بروز عقاید مختلفی در خصوص ارتداد در نزد مذاهب اسلامی گردید. به طور مشخص آنچه که محور این رساله می باشد بررسی ابعاد تاریخی و اندیشه ای جنگهای “رده” پس از رحلت پیامبر است. اما فهم تاریخی این موضوع امکان نخواهد داشت مگر ابتدا نظری گذرا بر مفهوم واژه ارتداد و مرتد و مشتقات آن داشته باشیم.به همین منظور در این فصل “معنا شناسی”ارتداد در حوزه های مختلف مورد بررسی قرار می گیرد تا در ادامه کار فهم تاریخی جنگهای رده آسان تر صورت گیرد.

–

فهرست مطالب

مقدمه     ۱
معرفی منابع     ۵
بخش یکم: مبحث فقهی ارتداد     ۹
ـ بررسی مفاهیم و انواع ارتداد و احکام مربوط به آنها     ۹
ـ تعریف ارتداد     ۹
ـ انواع ارتداد     ۱۰
ـ شرایط احراز ارتداد     ۱۳
ـ سیر تاریخی ارتداد در اسلام     ۱۴
ـ ارتداد در قرآن     ۱۷
ـ ارتداد در حدیث     ۱۹
ـ راههای اثبات ارتداد     ۲۱
ـ موجبات ارتداد     ۲۲
ـ مجازاتهای ارتداد     ۲۴
بخش دوم: تحولات جامعه عربستان از پیش از اسلام تا مرگ پیامبر
ـ موقعیت جغرافیایی مناطق درگیر در نبرد     ۳۰
ـ وضعیت سیاسی جامعه عربستان در آستانه ظهور اسلام     ۳۱
ـ وضعیت اقتصادی جامعه عربستان در آستانه ظهور اسلام     ۳۴
ـ بافت فرهنگی و دینی جامعه عربستان در آستانه ظهور اسلام     ۳۶
ـ نتیجه تحلیلی تحولات جامعه عربستان در آستانه‌ی ظهور پیامبر(ص)    ۴۲
جامعه عربستان در آستانه مرگ پیامبر
ـ وضعیت جامعه عربستان در آستانه مرگ پیامبر     ۴۵
ـ چگونگی ایمان اعراب و گسترش اسلام در شبه‌جزیره عربی     ۴۷
ـ اشرافیت قریش و آیین اسلام     ۴۹
بخش سوم: مساله جانشینی و وضعیت دولت اسلامی پس از مرگ پیامبر
ـ بررسی و نقد دیدگاههای مختلف درباره جانشینی پیامبر     ۵۴
ـ زمینه‌های ذهنی به قدرت رسیدن ابوبکر     ۵۹
زمینه‌های عینی به قدرت رسیدن ابوبکر     ۶۰
ـ تدبیرها و ترفندهای ابوبکر در کسب و تحکیم قدرت     ۶۵
ـ نتیجه‌گیری
بخش چهارم: ایده‌های انگیزه های ایجاد جنگ های ارتداد
ـ بررسی و نقد ایده‌های موجود در باب  دلیل جنگ های رده     ۶۸
ـ ماهیت جنگ‌های ارتداد در پرتو الگوی نظری     ۷۲
بخش پنجم : جنگ‌های رده در نجد ، بحرین و عمان
ـ هجوم قبایل پیرامون مدینه     ۸۴
ـ طلیحه     ۸۶
ـ عقاید و تعالیم طلیحه     ۸۹
ـ شورش‌های پراکنده پس از سرکوب طلیحه    ۹۲
ـ سرکوب قبایل بنی عامر     ۹۲
ـ نبرد جواء و سرکوب بنی سلیم     ۹۳
ـ نبرد ظفر     ۹۴
ـ مسیلمه     ۹۵
ـ عقاید و تعالیم مسیلمه     ۱۰۰
ـ سجاح     ۱۰۳
ـ جدایی مالک بن نویر از سجاع و کشته‌شدنش به دستور خالد     ۱۰۸
ـ نبرد دباء و سرکوب ارتداد عمان     ۱۱۲
ـ ارتداد بحرین     ۱۱۳
بخش ششم: جنگ‌های رده در یمن
ـ چگونگی قیام اسود عنسی و فرجام کار او     ۱۱۷
ـ تعالیم و آموزه‌های دینی اسود عنسی    ۱۲۰
ـ شورش قبس بن عبدیغوث بر سر امارت     ۱۲۲
ـ برگشت مردم حضر موت و کنده از آیین اسلام     ۱۲۴
نتیجه نهایی     ۱۳۱
فهرست منابع     ۱۳۴