دانلود مقاله نماز در نهج البلاغه
بخشی از متن مقاله:
نماز نخستین حکم الهى بود که چند روز پس از بعثت پیغمبر خاتم، حضرت محمد بن عبد اللَّه صلى اللَّه علیه و آله و سلم توسط جبرئیل امین از جانب خداوند صادر شد و پیغمبر با تعلیم پیک وحى، آن را معمول داشت.
بدین گونه که پیک وحى الهى، جبرئیل امین، چند روز بعد از آن که پیغمبر به مقام نبوّت رسید، براى دومین بار بر آن حضرت نازل شد و آبى از آسمان آورد و طریقه وضو گرفتن و نماز گزاردن و رکوع و سجود را به پیغمبر آموخت.
بنا بر این، نماز این فریضه بزرگ الهى و عالی‌ترین فرمان خداوند عالم که بهترین حالت یک انسان باایمان و بنده خدا در پیشگاه الهى است، نوبر احکام اسلام است و از همینجا نیز باید قدر آن را دانست و به اهمیت آن پى برد.
نکته جالب توجه این است که پس از پیغمبر، نخستین کسى که از مردان آن را به‌پا داشت على علیه السلام و آنهم در سن ۹ سالگى بود که در خانه پیغمبر به سر مىبرد و چون پیغمبر وضو گرفت او نیز وضو گرفت و همین که رسول خدا به نماز ایستاد، آن وجود مقدس هم در آن سن و سال، پشت پیغمبر (ص) خدا ایستاد و در پشت سر على علیه السلام هم تنها خدیجه بود که به عنوان اولین زن به نماز ایستاد و با پیغمبر (ص) نماز جماعت گزاردند.
پس اولین اقامه نماز به جماعت بود؛ جماعتى این چنین که پیغمبر (ص) در جلو و على پسربچه‌ای ۹ساله در پشت سر آن حضرت و خدیجه، همسر پیغمبر در پشت سر على (ع).
مىبینید که على علیه السلام سراینده نهج‌البلاغه، چه رابطهاى با نماز، این دستور عالى آسمانى دارد که شش سال پیش از بلوغ و قبل از همه، آن هم در پشت سر پیغمبر (ص) و براى نخستین بار به عنوان وظیفه دینى که پیغمبر ختمى مرتبت از جانب خداوند مأمور به انجام آن شده است، آن را معمول داشت. پس على علیه السلام نخستین نمازگزار اسلام است.
نماز در نهج البلاغه
در نهج‌البلاغه چنین آمده است «و عن ذلک ما حرس الله عباده المؤمنین بالصلوات و الزکوات و مجاهده الصیام فی الایام المفروضات تسکیناً لاطرافهم و تخشیعاً لابصارهم و هم تذلیلاً لنفوسهم و اذهابا للخیلاء عنهم» «خداوند بندگان مؤمن را با نمازها و زکاتها و روزه‌های دشوار از کبر و خودبینی محافظت و حراست می‌کند به پیکر آنان آرامش می‌بخشد، به دیدگان آنان فروتنی می‌دهد، نفس آنان را رام می‌سازد، دل‌های آنان را افتادگی می‌آموزد و خودپسندی را از آنان دور می‌کند».
به خاطر نقش الگویی که حضرت علی(ع) در زندگی اکثر اقشار جامعه دارد و سخنانی که حضرت علی(ع) در این زمینه داشتند به پاره‌ای از سخنان آن حضرت درباره نماز با توجه به نهج‌البلاغه می‌پردازیم.
۱ – نقش اساسی نماز و اهتمام به نماز
حضرت علی(ع) ضمن تأکید بر امر نماز، از عوامل سقوط دوزخیان نخواندن نماز برمی‌شمرد و می‌فرماید:
«تعاهدوا امر الصلاه و حافظوا علیها و استکثروا منها و تقربوا بها فانها «کانت علی المؤمنین کتاباً موقوتاً» الا تسمعون الی جواب اهل النار حین سئلوا: «ما سئلکم فی سقر؟ قالوا: لم نک من المصلین.» و انها لتحت الذنوب حت الورق و تطلقها. اطلاق الربق و شبهها رسول الله – صلی الله علیه و آله و سلم – بالحمه تکون علی باب الرجل فهو یغتسل منها فی الیوم واللیله خمس مرات فما عسی ان یبقی علیه من الدرن» ۱
«مردم! نماز را برعهده گیرید و آن را حفظ کنید، زیاد نماز بخوانید و با نماز خود را به خدا نزدیک کنید. نماز فریضه واجبی است که در وقت‌های خاص بر مؤمنان واجب گردیده است. آیا به پاسخ دوزخیان گوش فرا نمی‌دهید آن هنگام که از آن‌ها پرسیدند: چه چیز شما را به دوزخ کشانده است؟ گفتند: ما از نمازگزاران نبودیم. همانا نماز! گناهان را چونان برگ‌های پاییزی فرو می‌ریزد و غل و زنجیر گناهان را از گردن‌ها می‌گشاید. پیامبر اسلام(ص) نماز را به چشمه آب گرمی که بر درِ سرای مردی جریان داشته باشد تشبیه کرد. اگر روزی پنج بار خود را در آن شستشو دهد، هرگز چرک و آلودگی در بدن او نماند.»
به حضرت علی(ع) عرض شد: نظر شما درباره کسی که نماز نمی‌خواند چیست؟ آن حضرت فرمودند: کافر است. ۲
بر اهتمام به نماز نوجوانان نیز تأکید فراوانی شده است: «عملوا صبیانکم الصلوه و خذوهم بها اذا بلغوا الحلم» ۳ به کودکان نماز بیاموزید و آن را به هنگام بلوغ بر ترک نماز مؤاخذه کنید.
«اذا عقل الغلام و قرا شیئاً من القران علم الصلوه» ۴ «هرگاه پسربچه به حد رشد برسد و مقداری از قرآن را بخواند، باید به او نماز آموخته شود».
۲ – نماز وسیله تقرب:
بهترین و نزدیک‌ترین راه‌هایی که انسان می‌تواند به خالق خویش برسد، در خطبه یکصد و ده آن حضرت بیان شده است. «ان افضل ما توسل به المتوسلون الی الله… و اقام الصلوه فانها المله» ۵ «بی‌گمان برترین وسیله پیوستگی پیوستگان به خدای سبحان عبارت است از: برپا نمودن نماز به عنوان آیین امت».
«الصلاه قربان کل تقی». ۶ حضرت علی(ع) فرمودند: نماز موجب نزدیکی هر پارسایی به خداست
فرمت فایل: WORD
تعداد صفحات: 21
مطالب مرتبط