مقاله مشاوره تحصیلی

دانلود تحقیق و مقاله رایگان با عنوان مقاله مشاوره تحصیلی

مقدمه
این نوع ازمشاوره اختصاص به دانش آموزان مدارس و دانشجویان دارد. که برای کمک و راهنمایی آنها درزمینه انتخاب رشته تحصیلی در دوره دبیرستان ، انتخاب رشته تحصیلی دانشگاهی ، اطلاعاز مقررات و شرایط و قوانین مدرسه یا دانشگاه و یا هر مساله و مشکلی که در محیطتحصیل برای آنها ممکن است پیش بیاید دارد. رفع این نوع مسائل یا مشکلات به عهدهمشاوران تحصیلی است.
تاریخچه مشاوره تحصیلی در ایران
مشاوره تحصیلی قبل از پیروزی انقلاب

در ایران مساله راهنمایی و مشاوره وتهیه مقدمات آن بین سالهای1337تا1350شروع شد و جریان پیدا کرد. از سالهای1337با برگزاری سمینارهای متعددی طرح مشاوره و راهنمایی درآموزش و پرورشمطرح شد و نیز تربیت نیرویمشاوره در دانشگاهها و تهیه ابزار کار مشاوران ، دوره‌های کارآموزی ضمن خدمت ، تهیهوظایف و طرح و جاانداختن آن از جمله اقدامات بعدی در این دوره بوده است. برایپیشرفت و گسترش این طرح اقدامات متعددی انجام شد. دوره‌هایی ترتیب داده شد تا دستاندرکارانتعلیم و تربیتبا برنامه راهنمایی آشناشوند. اعزام مشاوران به مدارس ، تهیه مقالات و بروشورهای مختلف ، تهیه پرونده‌هایتحصیلی و تربیتی ، تهیه پرسشنامه‌های مختلف و ایجادمراکز مشاورهو راهنمایی در برخی از مراکزاستانها از جمله اقداماتی است که در این دوره به عمل آمد.

در سالهای1337و1338کنفرانسهایی که در مشهد و آبادان تشکیل یافتند لزومراهنمایی در مدارس را تاکید کردند. تا اینکه در سالهای1344و1345در دانشسرای عالی تهران درس مشاوره و راهنمایی جزء دروس رسمی قرار گرفت. از مهر ماه1350که اولین کلاس دوره راهنمایی تحصیلی تشکیل شد تا 22 بهمن 1357 کهانقلاب اسلامی به پیروزی رسید در زمینه اجرای برنامه راهنمایی ، فعالیتهای زیادیصورت گرفت که آشنا ساختن والدین و مربیان و دانش آموزان با برنامه‌های مشاوره وراهنمایی به اعزام مشاورین به مدارس ، تهیه پرونده تحصیلی ، تست و اجرای آنها از آنجمله می‌باشد.
مشاوره تحصیلی بعد از پیروزی انقلاب

پس از پیروزی انقلاب اسلامی برنامهراهنمایی با توجه به اهداف جدید مورد بررسی و ارزیابی قرار گرفت و نتیجه آنسیستم معلم – مشاوربود که هم به تدریس و هم به مشاوره می‌پرداختند. پس مدتیبرای تهیه هدفهای هماهنگ با اهداف انقلاب برنامه راهنمایی و مراکز مشاوره حذف وتحلیل گردید. و به جای آن طرح مربیان پرورشی با عنوان متولیان انقلاب در مدارس طرحریزی و اجرا شد. این طرح به تدریج مسئولان را متوجه نیاز به مشاوره و راهنمایی درمدارس نمود. تا اینکه در سال 1364هسته‌های مشاوره و راهنماییمجددا در مناطقآموزش و پرورش تاسیس گردید. در حال حاضر برنامه‌های مشاوره‌ای مدارس به سمت تخصصیشدن و خدمات مشاوره‌ای سوق داده شده است و طرحهایی چون “طرح احیا نقش مشاوره‌ایمعلمان” در حال اجرا است.
مشاوره تحصیلی در زمینه انتخاب رشته و راهنمایی شغلی

در این زمینه مشاوربه دانش آموز کمک می‌کند با اطلاع از ویژگیها و شرایط خود ، رشته‌ها و شرایط جامعهتصمیم مناسبی در مورد انتخاب رشته تحصیلی‌اش اتخاذ کند. چنین فرایندی چه در سال اولدبیرستان و برای انتخاب رشته تحصیلی دوره متوسط صورت بگیرد و چه برای انتخاب رشتهدانشگاهی تفاوت چندانی نمی‌کند. آشنایی مشاور با ویژگیها و مقررات موجود مربوط بههر دوره (متوسط یا دانشگاهی) بسیار حائز اهمیت است. مشاور تلاش می‌کند علاوه براینکه مراجع را از جنبه‌های مختلف هوشی ، استعداد و علایق شناسایی کند بلکه اینشناخت را با شناختهای خود دانش آموز درهم می‌آمیزد و با در نظر گرفتن مقررات بیرونیو شرایط ویژه جامعه اقدام به تصمیم گیری کنند.
ویژگیهای خود دانش آموز کهباید شناسایی شوند عبارتند از: میزان بهره هوشی، نمرات تحصیلی او ، تعییننقاط قوت و ضعف او در دروس مختلف ، بررسی علایق و استعدادهای او در زمینه رشته‌ها ومشاغل. برای اینکار گاهی مشاور از آزمونهایی چونتست هوش،آزمون رغبت سنجوآزمونهای سنجش استعدادکمک می‌گیرد. از سویدیگر باید دانش آموز شناخت کاملی نیز از خود رشته تحصیلی بدست آورد. اینکه چه دروسیدر آن مطالعه می‌شوند، آینده شغلی آن چیست؟ و … .
مشاوره تحصیلی در زمینه بررسی افت تحصیلی

برخی از دانش آموزان ممکن استدچارافت تحصیلیشوند. برخی از این دانش آموزانخود به مشاوره تحصیلی مراجع می‌کنند و برخی توسط مسئولین مدرسه به مشاور مدرسهمعرفی می‌شوند. در هر حال مشاور تحصیلی به بررسی عمل مختلف افت تحصیلی می‌پردازد. برای بررسی احتمال وجود عمل خانوادگی از خود دانش آموز و خانواده او کمک می‌گیرد. عوامل مدرسه را نیز مورد بررسی قرار می‌دهد و همچنین به بررسی سلامت جسمی و روانیدانش آموز می‌پردازد.

شناخت و پیدا کردن علت افت تحصیلی در گام اول قراردارد. بعد از پیدا کردن علت ، مشاور به کمک دانش آموز و در صورت لزوم خانواده او ومسئولین مدرسه به رفع آن علت اقدام می‌کنند. یا اینکه راهنماییهایی به دانش آموزانبرای رفع علت ارائه می‌شود و پیشرفت او مورد پیگیری قرار می‌گیرد. از جمله اینراهنمایی شامل شیوه افزایش انگیزش دانش آموز ، آموزششیوه‌هایصحیح مطالعه ، آموزش شیوه‌های مواجهه با تغییرات اساسی و غیره خواهد بود.
مشاوره تحصیلی در زمینه آموزش شیوه‌های صحیح مطالعه و روشهای بهسازی حافظه

برخی از دانش آموزان با وجود اینکه افت تحصیلی نشان نمی‌دهند، اما ممکن استنیاز به آموزش شیوه‌های صحیح مطالعه وروشهایبهسازی حافظه داشته باشند. آموزش چنین روشهایی می‌تواند به جلوگیری از اتلافوقت دانش آموز و بالا بردن بهره وری او کمک کند. برنامه ریزی برای مطالعه ، رعایتاصول یادگیری در برنامه ریزی برای مطالعه ، رعایت ویژگیهای حافظه‌های مختلفمی‌تواند به دانش آموز کمک کند تا روش مطالعه صحیحی داشته باشد و نتیجه بهتری کسبنماید.
مشاوره تحصیلی در زمینه کاهش اضطراب امتحان

اغلب افراد در جلسه امتحان ویا قبل از آن درجاتی ازاضطراب رادارا هستند. داشتن مقداری اضطراب در شرایط امتحانی کاملا طبیعی و گاهی حتی ضروریست. چون موجب بالا نگه داشته شدن سطح انگیختگی فرد شده و عملکرد او را بهبود می‌بخشد. اما در صورتیکه میزان این اضطراب از حد طبیعی بالا برود باعث مختل شدن عملکرد فردخواهد شد. بنابراین مشاور تحصیلی تلاش می‌کنند با آموزش شیوه صحیح مطالعه ، بالابردن کارآیی حافظه و استفاده بهینه از زمان ، دانش آموز اطمینان و یقین نسبت به خودپیدا کند.
به عبارتی تلاش می‌کند اعتماد به نفس او را بالا ببرد تا از پیداشدن افکاری که باعث اضطراب در او می‌شوند جلوگیری کند. چنین دانش آموزانی افکاری ازاین قبیل دارند. نمره کمی خواهم گرفت، خوب نخوانده‌ام، همیشه شکست می‌خورم و … . مشاوره تحصیلی کمک می‌کند تا دانش آموز با تسلط بیشتری به مطالب مورد نظر سر جلسهامتحان حاضر شود و علاوه بر این به خوداعتماد به نفسداشته باشد. همچنین ممکن استروشهای اختصاصی مثل آموزش روشهای آرامش ورزی مورد استفاده قرار بگیرید. در صورت حادبودن میزان اضطراب دانش آموز به مراکز اختصاصی‌تر ارجاع داده می‌شود.
شرایط انجام مشاوره تحصیلی

شرایط لازم برای انجام مشاوره تحصیلی همانندسایر مشاوره‌هاست. معمولا در مدارس اتاقی با عنوان اتاق مشاوره وجود دارد. دانشآموزان می‌تواند به صورت مستقیم یا از طریقصندوقمشاورهبا مشاور ارتباط برقرار کنند. پاسخهای خود را نیز می‌توانند بطورمستقیم از مشاور دریافت کنند یا به صورت ناشناس دربولتن مشاورهمطالعه کنند.

روانشناسی مشاوره

تاریخچه روان شناسی مشاوره

فرآیند مشاوره ارتباط نزدیکی با راهنمایی دارد. هرچند راهنمایی فرآیندی گسترده‌تر را شامل می‌شود که تمام امور زندگی فردی واجتماعی فرد را دربر می‌گیرد، مشاوره قلب برنامه راهنمایی به شمار می‌رود و ازخدمات اساسی آن است. با این وصف در تاریخ روان شناسی مشاوره دیده می‌شود که اینشاحه از روان شناسی ، با راهنمایی به منزله فعالیتی منظم و سازمان یافته ، در سال 1908 میلادی در شهربستن ایالت ماساچوست امریکابه وسیله شخصی به نامفرانک پارسونزکه بهپدر راهنماییحرفه‌ایمشهور است، آغاز می‌شود.
پارسونز راهنمایی را ابتدا در مقیاسیکوچک و با تاکید بر راهنمایی حرفه‌ای آغاز کرد. بنابراین کار او به مثابه یک نوآوریدر نظام تعلیم و تربیت با نارسایی‌هایی توام بود و به دلیل تاکید محضش بر راهنماییحرفه‌ای ، یک بعدی به حساب می‌آمد. به این ترتیب با توجه به ضرورتهایی که بر لزومتداوم راهنمایی و مشاوره احساس می‌شد، روان شناسی مشاوره شکل کاملتری به خود گرفت،بطوری که نظریات متعدد در این زمینه ارائه شد و روشها و فنون مختلفی معرفی گردید.

ضرورت روان شناسی مشاوره

شکی نیست که به موازات گسترش اجتماع و پیچیدگینهادهای آن مشکلاتی بروز می‌کند و چیزهای جدیدی ضرورت می‌یابد که قبلا نیازی بداناحساس نمی‌شده است. در چنین شرایطی با توجه به پیچیده‌تر شدن شرایط اجتماعی ،سست‌تر شدنروابط عاطفیو عوامل متعدد دیگر توجه بهاصلاح شرایط عاطفی و روحی افراد کاملا ضروری به نظر می‌رسد. تحول جوامع از حالتساده به پیچیده ، جنبه‌های مختلفی از زندگی فرد را تحت تاثیر قرار می‌دهد، بطوری کهسازگاری با این دگرگونی‌ها از جمله تغییرات در نوع روابط ، تغییرات شغلی ، تحصیلی و … لزوم روان شناسی مشاوره را مورد تائید قرار می‌دهد.

اهداف روان شناسی مشاوره

در تعاریفی که روان شناسی مشاوره به عمل آمده،تصریح شده که روشهایی تعیین گردد تا به فرد کمک شود که خود را بشناسد. منظور و هدفاز اینکه فرد خود را بشناسد، این است که با این شناسایی به صورت انسانی موثرتر وخلاقتر و در نتیجه شادمان‌تر درآید. با استفاده از فنون ارائه شده در روان شناسیمشاوره ، فرد نه تنها وضع فعلی خود را درک می‌کند، بلکه از آنچه که به صورت آن درخواهد آمد، نیز آگاه می‌شود. راجرزروان شناسی که نظریات او در مشاورهکاربرد اساسی دارد، معتقد است که هدف بیشتر مشاغل یاری دهنده که روان شناسی مشاورهرا نیز شامل می‌شود، افزایش رشد شخصی و روانی فرد در مسیر رشد اجتماعی است.
بدین ترتیب روان شناسی مشاوره دارای دو هدف می‌باشد: اهداف آنیواهدافغایی.

اهداف آنی روان شناسی مشاوره

شناسایی و کاربرد روشهایی که راهنمایی‌هایلازم را در حل مشکلات مختلف از قبیل مشکلات تحصیلی ، خانوادگی ، شغلی و … به فردارائه می‌کند که آن راعلاج واقعه قبل از وقوعمی‌دانند و باعث جلوگیری از اتلاف سرمایه مادی و معنوی فرد می‌شود.

اهداف غایی و نهایی روان شناسی مشاوره

این اهداف عبارت است از شناسایی وکاربرد روشهایی که فرد خود قادر باشد یا بتواند که با بینش صحیح به حل مشکلات خویشپرداخته و عاقلانه رفتار نماید.

مکتبهای مهم در روان شناسی مشاوره

معمولا چندین مکتب در این قلمرو مطرحشده‌اند که مهمترین آنها عبارتند از: مکتب مشاوره مستقیم،مکتب مشاوره غیر مستقیم،مکتب مشاوره نیمه مستقیم.

مکتب مشاوره مستقیم

بزرگترین بنیانگذاران این مکتبآلبرت الیس،سالتر،هواردومیلرهستند. در این مکتب توجه به عقل و منطقمی‌باشد و مشاور معتقد است که مشکل فرد را بهتر از خود او درک کرده و نیز بهترمی‌تواند نسبت به درمان‌جو قضاوت کند. این مکتب معتقد است که بشر ذاتا خلاق و دانانیست و کلیه افراد بشر توانایی سازندگی خود را ندارند و مشاور فردی است که در درجهاول خودش را شناخته و در وهله دوم به دیگران کمک می‌کند تا خود را بشناسند.

مکتب مشاوره غیر مستقیم

بزرگترین بنیانگذار این مکتبکارل راجرزاست و هر چه ازفلسفه غیر مستقیممی‌دانیم، اطلاعاتی می‌باشد که بر پایه فلسفه او بنیان شده است. این مکتب معتقد استکه انسان موجودی سازنده ، خلاق و تواناست که مهمترین خصوصیت بارز او این است که بهذات خود آگاهی دارد. در این مکتب مشاور خودش را به جای درمان‌جو می‌گذارد تا بتواندوی را خوب بشناسد.

مکتب مشاوره نیمه مستقیم

این مکتب به شرایط انسان در محیط توجه دارد ومشاوره به باز یافتن فرد و نیز پیدا کردن خودش در محیط توجه دارد. به نظر این مکتب، انسان وقتی دچار آشفتگی رفتار یابیماریهای عاطفی و یا امثال آن می‌شود که نتواندموقعیت خود را در محیط مشخص کند. کار مشاور این است که بیمار را به عنوان یک موجودخاص در موقعیت خاص خود مورد توجه قرار دهد.

روشهای مورد استفاده در روان شناسی مشاوره

روشهای مختلفی جهت مشاوره وپژوهش در این شاخه وجود دارد. از جمله مشاهده ، مصاحبه ، پرسش‌نامه و … که عمدتابر اساس مکتب فکری روان شناس ، نوع اطلاعات مورد نیاز و اهداف پژوهش یا امر مشاورهمورد استفاده قرار می‌گیرند. گاه از آزمونهای مختلفهوش ،شخصیتو … استفاده می‌شود.

ضرورت مشاوره تحصیلی

مقدمه

نیاز انسان به راهنمایی و مشورت با دیگران در تصمیم گیری ، انتخاب وبکار گیری راه حلهای مناسب در زندگی بر کسی پوشیده نیست. خصوصا در سنینی که فردناچار به انجام انتخابهای مهمی است. مسلما چنین مشاوره‌ها و راهنماییهایی کمک شایانتوجهی در اقدامات درست و مناسب او خواهد داشت و از خطا رفتن راهها و تصمیماتانتخابی جلوگیری خواهد نمود. بیشتر عدم موفقیتها ، شکست و در نیمه راه ماندنها ،ناشی از عدم داشتن اطلاعات کافی در زمینه موضوع و انجام انتخابهای نادرست است. ازاینرو چنانچه انجاممشاوره در زمینه‌های مختلف مثلمشاوره ازدواج، مشاوره در شرایط بحرانی ،مشاورهشغلی و غیره اهمیت دارد در زمینه تحصیلی نیز حائز اهمیت فراوان است.

ضرورت مشاوره تحصیلی برای دانش آموزان

مشاورهتحصیلیبه دانش آموزان کمک می‌کند ویژگیها و استعدادهای خود را بهتر بشناسند وبه شرایط و خصوصیاتی که یا توجهی به آنها نداشته‌اند و یا میزان توجه به آنها کمتربوده است با دقت بیشتری نگاه کنند. علاوه بر این اطلاعات آنها را در زمینه‌هایمختلف تحصیلی بالاتر بوده و در صورت وجود نواقصی در عملکردشان آنها را شناسایی کردهو راه حلهایی برای رفع نواقص ارائه می‌کند. به این ترتیب دانش آموزان می‌توانندعملکرد بهتری نسبت به قبل در زمینه درسی داشته باشند انتخابهای مفیدی انجام دهند واشکالات احتمالی را رفع نمایند.

ضرورت مشاوره تحصیلی برای والدین

در امر تحصیل فرزندان ، خانواده و والدیننقش بسزایی دارند. بطوریکه عامل خانواده از عوامل مهم در زمینه پیشرفت تحصیلی دانشآموز یا وقوع افت تحصیلی است. انگیزه‌ها و علایق تحصیلی دانش آموز در خانواده شکلمی‌گیرد و به آن جهت داده می‌شود و مسیری برای هدایت آن فراهم می‌شود. خانواده سرعتدانش آموز را در رسیدن به اهداف تحصیلی تنظیم می‌کند. خانواده‌های بدون انگیزه ،بدون اطلاع و غیر فعال موجب کاهش سرعت دانش آموزان بااستعداد می‌شوند. از اینرو درفرآیند مشاوره تحصیلی ، لزوم انجام مشاوره با والدین ضرورت و اهمیت خاصی پیدامی‌کند. از اینرو لازم به نظر می‌رسد والدین و بطور کلی خانواده نیز اطلاعات کافیاز ویژگیها و استعدادهای فرزندان خود کسب نمایند، اطلاعات بیشتری در زمینه‌هایتحصیلی کسب کنند و کمکها و یاریهای مفیدی برای فرزندان دانش آموز خود فراهم کنند.

ضرورت مشاوره تحصیلی در زمینه انتخاب رشته مشاغل

گاه انتخابهایی که دانشآموزان در زمینه رشته‌ها و مشاغل انجام می‌دهند عاری از هر گونه دلیل منطقی واطلاعات مناسب است. معیارهایی که دانش آموزان در چنین مواردی برای انتخابهای خودبرمی‌گزینند ملاکهایی کاذب و نامناسب است. مثل انتخاب رشته ریاضی فیزیک به خاطروجهه اجتماعی آن ، یا به خاطر چشم هم چشمی و یا به خاطر دنباله روی از یک دوست و یاهمراه با او بودن در طول تحصیل. چنین انتخابهایی به احتمال بیشتری محکوم به شکستخواهند بود. شکست یا در مرحله سالهای دبیرستان به صورت کاهش در نمرات ، عدم موفقیتدر کنکور و در سنین بالاتر در انتخاب رشته در زمینهانتخاب رشته تحصیلی. مشاوره از آن جهت ضرورتمی‌یابد که اهمیت چنین انتخابهایی به دانش آموز گوشزد شود تا او ملاکهای مناسبیبرای تصمیمهای خود اتخاذ کند و از احتمال شکست خود در آینده پیشگیری نماید.

ضرورت مشاوره تحصیلی در زمینه جلوگیری از افت تحصیلی

برخی از دانش آموزانبه خاطر شرایط ویژه‌ای که دارند بیشتر در معرضافت تحصیلیهستند و برخی از آنها افتان وخیزان تجربههایی از افت تحصیلی داشته‌اند. برخی از علل افت تحصیلی این دانش آموزانبه عوامل بیرونی مثل خانواده ،مدرسهو … مربوط می‌شود. و برخی از علل ،علل فردی هستند مثل انگیزه خود دانش آموز ،روشهایمطالعه و برنامه ریزی، علایق و استعدادها و غیره. مشاوره تحصیلی برای این دستهاز دانش آموزان اهمیت بسزایی دارد. در جریانمشاورهتحصیلی به این دانش آموزان کمک می‌شود علت افتها و شکستهای خود را بشناسند و باراهکارهایی آشنا شوند که به آنها در رفع آن علتها و یا کاهش تاثیر آنها در مسائلتحصیلیشان کمک می‌کنند. انجام چنین مشاوره‌هایی می‌تواند با احیای نیروهای بالقوهفرد او را در تمام مسیر تحصیلی‌اش همراهی کند.

ضرورت مشاوره تحصیلی در زمینه سرعت بخشیدن به فرآیند تحصیل و مطالعه

برخیدانش آموزان و خانواده‌های آنها مایلند عملکرد بهینه خود را در زمینه تحصیل بهبودبخشند. این دانش آموزان ممکن است دانش آموزانی متوسط و یا بالا باشند. به هر حالتمایل دارند روشهایی را بیاموزند و اطلاعاتی مناسب ، مفید و عملی کسب کنند کهکارآیی آنها را در زمینه تحصیل بالا ببرد. مشاوره تحصیلی چنین راهکارهایی را برایافراد فراهم می‌سازد. و بر احتمال موفقیت آنها در سطح پیشرفته‌تر می‌افزاید.

ضرورت مشاوره تحصیلی برای تشخیص و هدایت دانش آموزان استثنایی

درصد کمی ازدانش آموزان در گروهدانش آموزان استثنائیقرار دارند. از لحاظعلمی دانش آموزان استثنایی شامل دانش آموزانی می‌باشند که معلولیتهایی در زمینه‌هایمختلف جسمی مثلشنوایی،بیناییو یاهوشیدارند. لزوم مشاوره تحصیلی برای ایندسته از دانش آموزان نیز به وفور احساس می‌شود. به این دلیل که آنها و خانواده‌هایآنها نیازمند اطلاعات بیشتری در ارتباط با آینده تحصیلی و شغلی آنها هستند. در مورداین دسته از دانش آموزان نیز با بررسی تواناییهای آنها در مورد شغل و تحصیلات آنهاتصمیماتی اتخاذ می‌شود. چنین دانش آموزانی با توجه به ضرورت اینکه زودتر از بقیهدانش آموزان باید حرفه و مهارتی را بیاموزند احتیاج مبرمی به مشاوره تحصیلی دارند.

ضرورت مشاوره تحصیلی برای دانش آموزان تیز هوش و نابغه

این دسته از دانشآموزان ، قشر پرنیرو و قابل توجهی برای دست اندرکاران تعلیم و تربیت و جامعه هستند. سرمایه گذاری و استفاده از انواع خدمات مشاوره‌ای در کنار سایر امکاناتی که برایآنها در مدارس ویژه فراهم می‌آید ضرورت دارد. از دست رفتن چنین نیروهایی به خاطرانتخابها و تصمیمات نادرست زیانهای قابل توجهی به بار خواهد آورد.

مشاوره تحصيلي

در محيط مدارس،ارائه خدمات مشاوره آموزشي از طريق دفتر ملي اطلاع رساني مطالعات ومشاغل و مراكز اطلاعات خدمات مشاوره اي، صورت مي‌پذيرد.با وجود اينكه مراكز اطلاع رساني و ارائه خدمات مشاوره ((CIO در محيط مدارس و مراكز علمي‌كشور به فعاليت مي‌پردازند،با اين حال مراكز فوق ملزم به ارائه خدمات به تمامي‌گروه‌هاي سني مي‌باشند.

به علاوه از سال1986، وزارت آموزش وپرورش ملي در حال طراحي نظام آموزشي خاصي جهت آموزش واشتغال آندسته از جواناني است كه مبادرت به ترك تحصيل سيستم آموزشي نموده و از مدرك تخصصي برخوردار نمي‌باشند. نظام ويژه فوق در جهت راهنمايي جوانان وتشويق آنان به برقراري ارتباط مجدد با مدارس طراحي گرديده است. آموزش وراهنمايي جوانان در خارج از محيط مدارس ومراكز آموزشي از جمله مهمترين پيشرفت‌هاي اجتماعي كشور فرانسه طي دهه 1980به شمار مي‌رود. از سال 1982،مراكز دائمي‌مشاوره واطلاع رساني ويژه جوانان رده‌هاي سني16 تا 25 سال به ارائه خدمات مشاوره مبادرت مي‌نمايند. آژانش‌هاي محلي نيز به آندسته جوانان رده‌هاي سني16 تا 25 سال كه مدرسه را ترك كرده و فاقد شغل مي‌باشند، خدمات خاصي ارائه مي‌نمايند.گفتني است كه مراكز فوق همچنين به برطرف نمودن مشكلات بي شمار موجود در ساختار آموزش‌هاي فني و حرفه اي،اشتغال و بهداشت جوانان مي‌پردازند.

درحال حاضر450مركز دائمي‌اطلاع رساني ومشاوره (PATO )و238 آژانس محلي باتعداد 5 هزار كادر به فعاليت مشغول مي‌پردازند. مراكز فوق الذكر در سال1993 به ارائه خدمات مشاوره آموزشي به تعداد750 هزار جوان فرانسوي مبادرت نموده اند. به علاوه مركز اطلاع رساني واسناد با برخورداري از تعداد 25 مركز محلي به ارائه اطلاعات جامع در خصوص مسائل زندگي روزمره مبادرت مي‌نمايد. ارائه خدمات مشاوره آموزشي به دانش آموزان در روند تحصيلي آنان در مدارس به اتخاذ تصميم گيريهاي عاقلانه تحصيلي وحرفه اي توسط آنان منجر مي‌گردد. مطابق تبصره 8،قانون مصوب 15جولاي1989،حق برخورداري از خدمات مشاوره آموزشي واطلاع رساني در خصوص دوره‌هاي آموزشي و اشتغال بخشي از حقوق آموزشي محسوب مي‌گردد.

متمم 14 ژوئن1990 نيز به تعريف وتبيين اصول وروش‌هاي مشاوره آموزشي دانش آموزان مبادرت مي‌نمايد.در پايان سال سوم مطابق با پيشرفت تحصيلي دانش آموزان، با خانواده دانش آموزان در خصوص موارد ذيل مذاكره وتبادل نظر مي‌گردد :

ـ تكرار سال سوم (فني يا عمومي‌)

ـ ارتقاء به سال چهارم (فني يا عمومي‌)

ـ ارتقاء به كلاس تقويتي سال چهارم به منظور آمادگي جهت تعيين صلاحيت تحصيلي فني و حرفه اي

سال چهارم،كه سال آخر كالج و سال تعيين كننده مي‌باشد، دوره كليدي درجهت ارائه خدمات مشاوره آموزشي قلمداد مي‌گردد.

ـ سال پنجم (عمومي‌يا فني) كه به كسب مدرك كارشناسي فني يا عمومي‌منتهي مي‌گردد.

ـ سال پنجم فني حرفه اي كه به كسب گواهينامه تحصيلات فني حرفه اي منتهي مي‌گردد. گذراندن اين دوره اين امكان را بوجود مي‌آورد كه داوطلبان پس از احراز مدرك فني وحرفه اي مقدماتي به كسب مدرك كارشناسي فني وحرفه اي نيز نائل مي‌آيند.

هيأت‌هاي مشاوره

هيأت‌هاي مشاوره آموزشي كه عهده دار مسئوليت تهيه اطلاعات،پيشنهادات و ارائه خدمات مشاوره تحصيلي به دانش آموزان و دانشجويان ميباشند، همچنين به ارائه خدمات مشاوره به وزير آموزش وپرورش ملي نيز مبادرت مي‌نمايند.از جمله هيأت‌هاي مركزي مشاوره آموزشي كشور فرانسه مي‌توان به شوراي عالي آموزش با تعداد 95عضو و هيأت نمايندگي آموزش دولتي با 48 عضو،كاربران،والدين،دانش آموزان و دانشجويان با19عضو،مسئولين منطقه اي و نهادهاي ويژه فعاليت‌هاي خارج از مدارس با 28عضو،اشاره نمود.گفتني است كه شوراي مذكور به ارائه كليه خدمات مشاروه در زمينه‌هاي آموزشي از قبيل اهداف،عملكردها و قوانين آموزشي مبادرت مي‌نمايد. شوراي برنامه ريزي آموزش ملي نيز عضو ديگري از هيأت مركز مشاوره آموزشي محسوب مي‌گردد.شوراي مذكورمطابق قانون مصوب جولاي1989تأسيس گرديده و به ارائه خدمات مشاوره آموزشي درخصوص موضوعات كلي نظير اهداف عالي آموزشي،تطابق برنامه‌هاي آموزشي ومنابع به منظور حصول به اهداف عالي آموزشي مبادرت مي‌نمايد.كميسيونهاي مشتركي از نمايندگان هيأت‌هاي نظارت آموزشي وكاركنان هيأتها به تعدادمساوي تشكيل يافته است.كميته‌هاي مشترك فني،كميته‌هاي مشترك نظارت آموزش ملي وكميته مشاور آموزش فني حرفه اي، تحت نظارت كميسيونهاي مشترك به فعاليت مبادرت مي‌ورزند.درحوزه آموزش عالي،مسئوليت نظارت آموزشي بر عهده شوراي ملي آموزش عالي وتحقيقات(CNESER) است كه از تعداد 61 عضو برخوردار مي‌باشد.از جمله اعضاي اصلي شوراي مذكور مي‌توان به كادر39 نفره، نمايندگي‌هاي دانشجويي با 11 عضو و گروه‌هاي اصلي آموزش ملي، فرهنگي، علمي، اقتصادي ومنافع عمومي‌اشاره نمود.شوراي مذكور همچنين به ارائه خدمات مشاوره به وزير آموزش وپرورش، در خصوص خط مشي‌هاي اصلي آموزش عالي اعم از تغييرات ساختاري،انواع مقاطع آموزشي و تقسيم منابع مالي درميان موسسات آموزشي مبادرت مي‌نمايند.علاوه بر شوراهاي مذكور ،تعداد 8 موسسه ملي نيز به ارائه خدمات آموزشي تحت نظارت مستقيم وزارت آموزش ملي ويا وزارت آموزش عالي وتحقيقات مبادرت مي‌نمايند كه از آن جمله مي‌توان به موارد ذيل اشاره نمود :

موسسه ملي تحقيقات آموزشي(INRP)

مركز ملي اسناد آموزشي(CNBP)

مركز ملي آموزش از راه دور(CNED)

مركز ملي دانشگاهها ومراكز آموزش عالي(CNOUS)

دفتر ملي اطلاع رساني آموزش علوم پايه (ONISEP)

مركز ارزشيابي فعاليتهاي آموزشي وتحقيقاتي(CEREQ)

مركز بين المللي فعاليتهاي آموزشي(CIEP)

منابع :

1- سایت دانشنامه رشد

www.daneshnameh.roshd.ir

2- سایت اطلاع رسانی آفتاب

www.aftab.ir