پروپوزال بررسی نقش عدالت به مثابه قاعده فقهی مذاهب اسلامی

این پروپوزال در مورد بررسی نقش عدالت به مثابه قاعده فقهی مذاهب اسلامی (رشته مذاهب فقهی) می‌ باشد. پروپوزال کامل و آماده ، نگارش حرفه ای براساس اصول پروپوزال نویسی ، منبع نویسی داخل متن و پاورقی

مقدمه
از آن جایی که فقها گاه از دیدگاه فردی به فقه نگریسته اند وگاه نقش دوگانه ای را برای آن ترسیم کرده اند که علاوه برفردیت، منبع و مرجعی در تعیین قواعد و برنامه زندگی آدمی در قلمرو اجتماع نیز می-باشد، بدیهی است کارکرد اجتهاد و شیوه ی استنباط احکام بر اساس این دو نوع تفکر دچار تغییرات اساسی خواهد شد. از مباحث لازم وتاثیرگذار در این زمینه که معرکه ی آرا در مذاهب اسلامی نیز می باشد، مسأله ی عدالت است.

بحث عدالت از زوایای مختلفی در علوم اسلامی قابل بررسی است، عدالت درآفرینش، تشریع وجزا در علم کلام بحث می شود، عدالت در صفات نفس در علم اخلاق جستجو می شود. اصول فقه عدل وظلم را به مثابه ی مصداقی از یکی ازمبانی خود مطرح کرده است، در فقه، عدالت فرد ـ که در مقابل آن فسق قرار دارد نه ظلم ـ در امام جماعت، قاضی، مفتی، وصی شرط شده است. در درایه نیز عدالت راوی بنابر برخی مبانی از شروط صحت حدیث شمرده می شود.

اما آیا عدالت وظلم در فرآیند اجتهاد نیز به کار گرفته می شود؟ به گونه ای که فقیه با شناخت مصادیق عدل وظلم حکم شرعی را کشف کند. این سؤال عدالت را در معرض طرح آن در قالب یک قاعده ی فقهی قرار می دهد. البته در بررسی این قاعده باید گفت تنها، تلقی رایج از واژه ی قاعده ـ همچون سایر قواعد ـ ملاک ومنظور نیست بلکه تلقی از قاعده ی عدالت امری فراتر از سایر قواعد است. به عبارتی رساتر، عدالت، میزان ومعیاری برای استنباط احکام است؛ یعنی هم به واسطه ی آن می توان استنباط حکم کرد وهم می توان این قاعده را به منزله ی میزانی برای مجتهد دانست که برمدار ومحور آن استنباط و استخراج حکم را محک بزند.

همچنین باید گفت: این سخن به این معناست که عدالت در متن قرآن و سنت است و در معنایِ ملاک وضابطه ی ارزیابی احکام اسلامی، جزیی از مسیر و فرآیند افتاء است، که فقیه با استناد به آن در متن آیات وروایات، آن را منبع استنباط خود قرار داده و یا درستی استنباط خود را محک می زند و این گونه معنای قاعده بودن عدالت را تحکیم می بخشد.

فهرست مطالب:
مقدمه
بیان مسئله
پیشینه تحقیق
ضرورت و اهمیت موضوع
اهداف تحقیق: اهدف اصلی و فرعی
سوالات تحقیق: سوالات اصلی و فرعی
فرضیات تحقیق: فرضیات اصلی و فرعی
روش تحقیق
منابع