مقاله شناسایی امکانات سایتهای کتابخانه‌های ایرانی در محیط وب

دانلود مقاله شناسایی امکانات سایتهای کتابخانه‌های ایرانی در محیط وب

چکیده:‏
در این پژوهش به منظور شناسایی امکانات سایتهای کتابخانه‌های ایرانی در محیط وب و تهیه راهنمای این سایتها با استفاده از چک لیست و از طریق جستجو در اینترنت به شناسایی و مقایسه امکانات سایتهای کتابخانه‌ها پرداخته شده است. یافته‌های پژوهش نشان می دهد از مجموع ۴۹ سایت از نظر مکان استقرار مؤسسات حامی سایتها ۷۳ درصد یعنی ۳۶ مورد از مؤسسات در تهران مستقر هستند. پنجاه و یک درصد از سایتها دارای اپک می‌باشند. دوازده درصد از سایتهای دارای اپک از نرم افزار سیمرغ بهره برده‌اند. چهل و هفت درصد ازمؤسسات دارای سایت کتابخانه دانشگاهی هستند و ۴۵ درصد از سایتها فاقد صفحه و راهنمای فارسی می‌باشند.

کلیدواژه‌ها: کتابخانه‌های ایران/اپک‌ها”(۲)/ دانشگاههای ایران/سایتهای ایرانی/مؤسسات ایرانی(۳)/نرم‌افزارهای فارسی کتابخانه‌ای

مقدمه:
امروزه مؤسسات، سازمانها و افراد با استفاده از امکانات وب جهانی به معرفی و ارائه توانائیهای خود از طریق این رسانه می پردازند. تلاش جهت ارائه راهنمای سایتهای کتابخانه ها و مراکز اطلاع‌رسانی و تجزیه و تحلیل امکانات این سایتها از جمله دلمشغولیهای کتابداران و اطلاع رسانان می باشد. در این مقاله ابتدا از طریق وب به گردآوری آدرس اینترنتی مؤسسات ایرانی اقدام شد. سپس با بررسی دقیق تر، آدرس آن دسته از مراکزی که در سایت خود صفحاتی را به کتابخانه اختصاص داده اند، شناسایی شد. در مرحله بعد به بررسی و تجزیه و تحلیل این سایتها از دیدگاه مکان جغرافیایی مؤسسه، بر خورداری از اپک، نوع نرم افزار به کار رفته در اپک، نوع سازمان های حمایت کننده سایتها، برخورداری سایتها از صفحات و راهنمای فارسی، تعیین چگونگی کیفیت دسترسی به سایت ها، و همچنین ارائه راهنمای سایتهای کتابخانه‌های ایرانی در محیط وب پرداخته می‌شود.

هدف و فایده پژوهش
هدف از این پژوهش در درجه اول شناسایی و تهیه راهنمای آن دسته از سایتهای مؤسسات ایرانی است که صفحاتی را به کتابخانه مؤسسه اختصاص داده اند و در درجه بعد شناسایی امکانات معرفی شده در صفحات مربوط به کتابخانه ها می باشد. فایده این پژوهش در کمک به کتابداران و اطلاع رسانان در راستای استفاده از اپک‌های سایتها و شناسایی امکانات و ارتباط با مؤسسات و مراکز و استفاده از امکانات و توانائیهای آنها می باشد. همچنین با ارائه مقایسه ها و بررسی های صورت گرفته مؤسسات صاحب سایت کتابخانه به وضعیت و جایگاه امکانات سایت کتابخانه خود پی برده و در جهت تحول و ارتقاء آن خواهند کوشید.

پرسش های اساسی پژوهش
الف.کدام یک از مؤسسات و مراکز ایرانی در سایت خود صفحاتی را به کتابخانه مؤسسه اختصاص داده اند؟
ب. پراکندگی جغرافیایی مراکز و مؤسسات ایرانی دارای سایت حاوی بخشهای مربوط به کتابخانه چگونه است؟
ج. پراکندگی نوع مؤسسات دارای سایت چگونه است؟
د.پراکندگی سایت ها از نظر برخورداری از اپک چگونه است؟
ه. پراکندگی سایت‌ها از نظر برخورداری از صفحات و راهنمای فارسی چگونه است؟
و. پراکندگی سایت‌ها از نظر نوع نرم‌افزارهای بکار رفته در اپک چگونه است؟

روش کار
در این پژوهش برای گرد آوری مشخصات سایت‌های ایرانی از دو راهنمای بزرگ و معروف اینترنت یعنی یاهو(۴) و اپن دایرکتوری(۵) استفاده شد. برای جستجوی این سایت‌ها در فهرست کلیدواژه‌های این دو راهنما به بخش کشورها، و کشور ایران، و مؤسسات و سازمانها مراجعه شد و از این طریق تعداد زیادی آدرس به دست آمد. در مرحله بعد با مراجعه به تک تک آدرس ها به بررسی چگونگی مطابقت سایت‌ها با جامعه، هدف، و پرسش های اساسی پژوهش پرداخته شد که در نهایت ۴۹ سایت شناسایی و در این پژوهش مورد ارزیابی قرار گرفت(۶).

روش گرد آوری اطلاعات
در این پژوهش آدرس سایت های شناسایی شده به منظور رعایت دقت و سرعت از محیط اینترنت اکسپلورر(۷) به صورت مستقیم به نرم‌افزار ام اس ورد(۸) منتقل شد.

همچنین با استفاده از چک لیست اطلاعات مورد نیاز برای پاسخگویی به پرسش های اساسی پژوهش و انجام تجزیه و تحلیل از سایت ها گرد آوری شد.