بررسی مسائل و مشکلات روانی – اجتماعی نوجوانان تحت سرپرستی بهزیستی

چکیده
تحقیق حاضر تحقیقی است مقایسه ای – نیمه تجربی که به بررسی مسائل و مشکلات روانی – اجتماعی نوجوانان تحت سرپرستی بهزیستی در مقایسه با نوجوانان تحت سرپرستی خانواده پرداخته است.

برای بررسی موضوع فوق، از پرسش نامه استاندارد که روایی شده و به تأیید استاد راهنما، رسیده است ، به عنوان ابزار اصلی جمع آوری اطلاعات استفاده شده است.
نتایج این بررسی بر اثر اطلاعاتی به دست آمده که از طریق پرسش نامه مقیاس خود پنداری راجرز و مقیاس عزت نفس روزنبرگ تهیه و بین 40 نفر از نوجوانان پسر که 20 نفر آن نوجوانان عادی به طریق نمونه گیری تصادفی توزیع شد.

اطلاعات حاصله از این پرسش نامه با استخراج جدول نمره و مجذور نمرات و با استفاده از تحلیل مجذور نمرات t/student جهت اثبات فرضیه مورد بررسی و تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. با توجه به نتایج به دست آمده از تجزیه و تحلیل پرسش نامه های پاسخگویان، تأثیر بررسی مشکلات روانی – اجتماعی نوجوانان بررسی شد و نتیجه گرفته شد که بین میزان خودپنداری و عزت نفس نوجوانان بهزیستی در مقایسه با نوجوانان تحت سرپرستی خانواده تقاوتی وجود ندارد و تنها اختلاف درصد پرخاشگری میان دو گروه است. یعنی پرخاشگری نوجوانان پسر تحت سرپرستی بهزیستی بیشتر از نوجوانان پسر تحت سرپرستی خانواده است.

مقدمه
دوران پرتلاطم نوجوانی و مرحله گذر از این دوران گذرگاهی است برای هر چه زودتر رسیدن به دنیال جذاب جوانی، که از دور های ظریف و حساس زندگی آدمی و شاید هم حساسترین این دوران است. در این دوره نوجوان که به تازگی از دنیای شیرین و شاد پر از امنیت کودکی گذر کرده است ، گام در دنیای پرنشیب و فرازی می گذراد که دیگر به اندازه عالم کودکی طلایی و دریایی نیست.

واقعیتهای زندگی اندک، اندک چهره نشان می دهند و نوجوان اغلب نخستین سختیهای دوران بزرگسالی را تجربه میکند. این دنیا واقعی تر است؛ دنیایی نزدیکتر به دنیای بزرگترها ، پر کشش ، پر ماجرا و سرشار از تجربه های نو و بیشتر و مهمتر از همه دنیایی آکنده از رشد تحول نوجوان در این مرحله از زندگی با شتابی که گاه مهار نشدنی به نظر می آید، دگرگون می شود و رشد می کند.

رشدی پر دامنه و گسترده که جسم و جان او را شامل می شود، این رشد و تحولات مثل رشد عضلانی، پدیدار شدن سائقه تولید مثل، ظهور عواطف و عادت به جنس مقابل، گستردگی هوش نظری، شکل گرفتن اندیشه های آرمانی، استقلال طلبی، تحولات عقلی و عاطفی و بالاتر از همه میل به سبک هویت، آن چنان سریع و یکباره اتفاق می افتد که گویی فردی با او دوباره به دنیا آمده است و در برابر جامعه والدین خود اعلام وجود می کند. این تولد دوباره، برای اطرافیانش بیگانه و ناشناخته نیست ، اما شتاب و دامنه گسترده این دگرگونیها و تغییرات به حدی است که نوجوان دیگر «خود» را نمی شناسد و برای کنار آمدن با این تازه وارد بیگانه «خود» و خواسته هایش ندارد و هنوز با خود آشنا نیست.

در این دگرگونی همه جانبه، نوجوان به تنهایی توان و یاری رویارویی و توافق با این همه تفسیر و رشد و تحول را ندارد. اگر شرایط مطلوب اجتماعی یاریش نکند، اگر مادر و پدر به راستی مسائل و مشکلات او را نفهمند، گر جامعه برای آشتی دادن او با تضادهایش و گذر از این رویدادها همراهیش نکند، و اگر وی خود را تنها و بی یاور بیابد و احساس امنیت و همراهی نکند، نوجوان در برابر کوهی از تغییرات و مشکلات دچار اختلالات رفتاری می شود ، استغدادها و توانمندهایش هرز می رود یا دست کم بخش مهمی از آن صرف ناموفق حل مشکلاتش می شوند، نتایج اختلالات رفتاری نوجوانان عیناً به جامعه منتقل می شود و در واقع جامعه را بیمار می کند و این در حالی است که پیشگیری یا معالجه موارد بسیاری از این اختلالات هم دشوار نیست.

…«هر کس در زندگی تصویری از خویشتن «خود» ارائه می دهد . هر چند مطابق با واقع نباشد، در افراد بهنجار این تصویر براساس ارزیابی واقعی از تواناییها و قابلیت ها، اهداف و روابط دیگران است.
این تصویر حس وحدت و یگانگی را در شخصیت آدمی بوجود می‌آورد و مبنای داوری رفتارهای آدمی می شود. تصویر واقعی از «خود» همواره انعطاف پذیر است و به سوی هدف حرکت می کند.»

فهرست مطالب
مقدمه الف
چکیده تحقیق
-شروع موضوع تحقیق 2
-اهمیت و ضرورت تحقیق 15
-اهداف تحقیق 41
-طرح سوال پژوهشی 44
-فرضیه های تحقیق 46
-تعریف اصطلاحات عملی و نظری 47
شرح موضوع تحقیق 49
اهمیت و ضرورت تحقیق 52
خصوصیات عاطفی در دورة نوجوانی و جوانی 53
رشد اجتماعی در دورة نوجوانی 54
رشد روانی در دورة نوجوانی 55
عوامل مؤثر در ایجاد مسائل و مشکلات دورة نوجوانی 56
چگونگی رفتار بانوجوانان و جوانان 57
اهداف طرح تحقیق 58
طرح سؤال پژوهشی 59
فرضیه های تحقیق 60
تعریف اصطلاحات و مفاهیم 64
نوجوانی 66
بهزیستی 67
خانواده 68
روانی – اجتماعی 69
خودپنداری 70
-ادبیات پژوهش 71
-تاریخچه ای کوتاه از بهزیستی در ایران 72
-مجموع بررسی ها و برداشت های اولیه و کلی 73
ادبیات پژوهش 73
تاریخچه ای کوتاه از بهزیستی در ایران 74
مجموع بررسی ها و برداشتهای اولیه و کلی و دستورالعمل اجرایی 75
-توصیف نوع و روش تحقیق 76
-توصیف جامعه آماری 77
-تعداد افراد نمونه و روش نمونه گیری 78
-روش آماری 79
توصیف نوع و روش تحقیق 80
توصیف جامعه آماری 81
تعداد افراد نمونه و روش نمونه گیری 82
روش جمع آوری اطلاعات 83
روش آماری 84
-مقدمه 85
-تحلیل مجذور نمرات T/student 86
-تجزیه و تحلیل آماری داده ها 87
مقدمه 87
-اثبات فرضیه ها 87
-نتیجه گیری کلی 88
-محدودیت های تحقیق 89
-پیشنهادات 89
-اثبات فرضیه ها 89
-فرضیه 89
-اثبات فرضیه 89
-فرضیه 90
-اثبات فرضیه 90
-فرضیه 90
-اثبات فرضیه 90
-فرضیه 90
-اثبات فرضیه 90
نتیجه گیری کلی 91
توصیف نوع روش تحقیق 91
جامعه آماری 91
روش آماری 91
متغیرهای حاضر در این پروژه 91
محدودیتهای تحقیق 93
پیشنهادات 95
ضمائم 97
مقیاس خودپنداری راجرز 99
مقیاس عزت نفس رونبرگ 101
منابع و مأخذ 103

منابع و مآخذ
1. استیوارت جونز، مگن مایلر زبلر، ترجمه: شاپوریان ، رضا، روان شناسی نوجوانی برای مربیان، انتشارات سپهر 8 تهران 1353
2. انتحی ، سیمین، بررسی سیستم حمایتی دولت از محرومان و مشاهدات کیفی درباره شرایط زندگی در شبانه روزیهای تحت پوشش سازمان بهزیستی ، انتشارات دانشگاه علوم بهزیستی 1370
3. سرشکی، مرضیه، نگرش اجمالی به سازمان بهزیستی، انتشارات دانشگاه علوم بهزیستی و توان بخشی 70-1369
4. سنجر، منصور، رفتار معلم و مشکلات روانی کودکان و نوجوانان ، ماهنامه آموزش و پرورش، آبان 1351.
5. حیدری، اکرم (گیتی)، بلوغ و مشکلات روانی جوانان و نوجوانان، نشر سعید محبی، تابستان 1374.
6. خدایاری فرد، محمد، مسائل نوجوانان و جوانان، واحد انتشارات انجمن اولیاء و مربیان، بهار 1371.
7. گروس فرشی، میرتقی ، هدایت در دوره نوجوانی ، دانشگاه تبریز، مجله معلم ، اسفند 71-1370.
8. گیتو، ح – ترجمه : وهابزاده ، هایده، نوجوانان و خانواده (بررسی مشکلات روابط والدین با نوجوانان ) انتشارات معین، تهران 1370.
9. مرتضوی، شهرناز، بررسی وضعیت روانی – رفتاری، فرزندان شبانه روزیهای سازمان بهزیستی استان، انتشارات دانشگاه علوم بهزیستی و توان بخشی، 1373.
10. واتیزمن، الیس ، ترجمه: ع، نظیری، سیما، رشد اجتماعی برای جوانان و خانواده ها ، انتشارات اتحادیه انجمن های تحقیقات علمی.