دانلود مقاله آزمون و کالیبراسیون و اندازه گیری

مقاله در مورد کالیبراسیون دانلود مقاله آزمون و کالیبراسیون و اندازه گیری آزمون کالیبراسیون آزمایشگاه کالیبراسیون پارس صحت آزمون شرکت کالیبراسیون آزمون متمم آزمایشگاه کالیبراسیون آزمون آزمایشگاه کالیبراسیون آزمون متمم مقاله کالیبراسیون مقاله سیستم های اندازه گیری

آزمون و کالیبراسیون و اندازه گیری
فهرست مطالب
پیشگفتار ۵
مقدمه ۶
الزامات عمومی برای احراز صلاحیت آزمایشگاه‎های آزمون و کالیبراسیون ۸
۱- هدف و دامنه کاربرد ۸
۲- مراجع الزامی ۱۰
۳- اصطلاحات و تعاریف ۱۲
۴- الزامات مدیریتی ۱۲
۴-۱- سازماندهی ۱۲
۴-۱-۵- آزمایشگاه باید: ۱۴
۴-۲- سیستم کیفیت ۱۶
ج) اهداف سیستم کیفیت ۱۷
۴-۳- کنترل مدارک ۱۸
۴-۳-۱- کلیات ۱۸
۴-۳-۲- تصویب و صدور مدارک ۱۹
۴-۳-۳- تغییرات در مدارک ۲۰
۴-۴- بازنگری درخواست‎ها، پیشنهادها و قراردادها ۲۱
۴-۵- واگذاری آزمون و کالیبراسیون به پیمانکار نوعی ۲۴
۴-۶- خرید خدمات و ملزومات ۲۵
۴-۷- ارائه خدمت به مشتری ۲۶
۴-۸- شکایات ۲۷
۴-۹- کنترل کار نامنطبق آزمون و/یا کالیبراسیون ۲۸
۴-۱۰- اقدام اصلاحی ۲۹
۴-۱۰-۱- کلیات ۲۹
۴-۱۰-۲- تحلیل علل ۳۰
۴-۱۰-۳- انتخاب و اجرای اقدامات اصلاحی ۳۰
۴-۱۰-۴- پایش اقدامات اصلاحی ۳۱
۴-۱۰-۵- ممیزی‎های تکمیلی ۳۱
۴-۱۱- اقدام پیشگیرانه ۳۱
۴-۱۲- کنترل سوابق ۳۲
۴-۱۲-۱- کلیات ۳۲
۴-۱۲-۲- سوابق فنی ۳۳
۴-۱۳- ممیزی‎های داخلی ۳۵
۴-۱۴- بازنگری‎های مدیریت ۳۶
۵- الزامات فنی ۳۸
۵-۱- کلیات ۳۸
۵-۲- کارکنان ۳۹
۵-۲- کارکنان ۴۰
– وظایف مدیریتی ۴۲
۵-۳- جایگاه و شرایط محیطی ۴۳
۵-۴- روش‎های آزمون و کالیبراسیون و صحه‎گذاری روش‎ها ۴۴
۵-۴-۱- کلیات ۴۴
۵-۴-۲- انتخاب روش آزمون و کالیبراسیون ۴۶
۵-۴-۳- روش‎های ابداع شده به وسیله آزمایشگاه ۴۷
۵-۴-۴- روش‎های استاندارد نشده ۴۷
۵-۴-۵- صحه‎گذاری روش‎ها ۴۹
۵-۴-۶- تخمین عدم قطعیت اندازه‎گیری ۵۲
۵-۴-۷- کنترل داده‎ها ۵۴
۵-۵- تجهیزات ۵۵
۵-۶- قابلیت ردیابی اندازه‎گیری ۵۹
۵-۶-۱- کلیات ۵۹
۵-۶-۲- الزامات خاص ۶۰
۵-۶-۲-۱- کالیبراسیون ۶۰
۵ –۶-۳- استانداردهای اندازه‎گیری مرجع و مواد مرجع ۶۵
۵-۶-۳-۲- مواد مرجع ۶۶
۵-۶-۳-۳- بررسی‎های میان دوره‎ای ۶۶
۵-۶-۳-۴- حمل و نقل و انبارش ۶۶
۵-۷- نمونه‎برداری ۶۷
۵-۸- جابجایی اقلام مورد آزمون و کالیبراسیون ۶۸
۵-۹- تضمین کیفیت نتایج آزمون و کالیبراسیون ۷۱
۵-۱۰-۲- گزارش‎های آزمون و گواهینامه‎های کالیبراسیون ۷۳
۵-۱۰-۳- گزارش‎های آزمون ۷۵
۵-۱۰-۴- گواهینامه‎های کالیبراسیون ۷۶
۵-۱۰-۵- اظهارنظرها و تفسیرها ۷۸
۵-۱۰-۷- انتقال الکترونیکی نتایج ۷۹
۵-۱۰-۸- شکل ارائه گزارش‎ها و گواهینامه‎ها ۷۹
پیوست ۸۱
کتابنامه ‎ ۸۴
پیشگفتار
استاندارد «الزامات عمومی برای احراز صلاحیت آزمایشگاه‎های آزمون و کالیبراسیون» که توسط کمیسیون فنی مربوطه تهیه و تدوین شده و در ششمین جلسه کمیته ملی استاندارد میدریت کیفیت مورخ ۲۳/۷/۸۱ مورد تأیید قرار گرفته است، اینک به استناد بند یک ماده ۳ قانون اصلاح قوانین و مقررات مؤسسه استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران مصوب بهمن ماه ۱۳۷۱ به عنوان استاندارد ملی ایران منتشر می‎شود.
برای حفظ همگامی و هماهنگی با تحولات و پیشرفت‎های ملی و جهانی در زمینه صنایع، علوم و خدمات، استانداردهای ملی ایران در مواقع لزوم تجدیدنظر خواهد شد و هرگونه پیشنهادی که برای اصلاح یا تکمیل این استاندارد ارائه شود،‌ در هنگام تجدیدنظر در کمیسیون فنی مربوطه مورد توجه قرار خواهد گرفت. بنابراین برای مراجعه به استانداردهای ملی ایران باید همواره از آخرین تجدیدنظر آنها استفاده کرد.
این استاندارد ملی بر مبنای استاندارد بین‎المللی زیر تدوین شده است و معادل آن به زبان فارسی می‎باشد:
ISO/IEC 17025: 1999: General requirements for the competence of testing and calibration laboratories
مقدمه
استاندارد بین‎المللی ‎ISO/IEC 17025 که در نتیجه تجربیات وسیع حاصل از اجرای ‎ISO/IEC Guide 25 و استاندارد اروپایی ‎EN 45001 تهیه گردیده است، اکنون جایگزین هر دو آن‎ها شده است. استاندارد ایران‎- ایزو‎- آی‎ای‎سی ۱۷۰۲۵ که براساس استاندارد بین‎المللی فوق تدوین شده است، شامل کلیه الزاماتی است که آزمایشگاه‎های آزمون و کالیبراسیون باید آن‎ها را برآورده سازند تا بتوانند اثبات کنند که یک سیستم کیفیت را به کار گرفته و برقرار نگه می‎دارند و از نظر فنی صلاحیت داشته و نیز قادر به فراهم کردن نتایج فنی معتبر می‎باشند.
مراجع تأیید صلاحیت که صلاحیت آزمایشگاه‎های آزمون و کالیبراسیون را به رسمیت می‎شناسند بایستی این استاندارد را به عنوان مبنای تأیید صلاحیت به کار برند. در بند ۴ الزامات مربوط به مدیریت صحیح و در بند ۵ الزامات مربوط به احراز صلاحیت فنی جهت نوع آزمون‎ها و یا کالیبراسیون‎هایی که آزمایشگاه به عهده می‎گیرد، مشخص می‎شود.
به کارگیری روزافزون سیستم‎های کیفیت عموماً باعث افزایش نیاز به حصول اطمینان از این امر شده است که ‌آزمایشگاه‎هایی که بخشی از یک سازمان بزرگتر می‎باشند یا خدمات دیگری هم ارائه می‎نمایند، قادر به اجرای سیستم کیفیتی هستند که با استانداردهای ایران‎-ایزو ۹۰۰۱ یا ایران‎-ایزو ۹۰۰۲ و نیز با این استاندارد منطبق می‎باشد. بنابراین سعی شده است که تمامی آن دسته از الزامات استانداردهای ایران‎-ایزو ۹۰۰۱ و ایران‎-ایزو ۹۰۰۲ مرتبط با دامنه شمول خدمات آزمون و کالیبراسیون که در سیستم کیفیت آزمایشگاه منظور شده است، در این استاندارد در نظر گرفته شود.
آزمایشگاه‎های آزمون و کالیبراسیونی که الزامات این استاندارد را برآورده نمایند الزامات استانداردهای ایران‎-ایزو ۹۰۰۱ و ایران‎- ایزو ۹۰۰۲ را نیز برآورده خواهند نمود.
گواهی انطباق با استانداردهای ایران‎- ایزو ۹۰۰۱ و ایران‎-ایزو ۹۰۰۲ فی نفسه حاکی از صلاحیت آزمایشگاه در فراهم کردن و ارائه داده‎ها و نتایج فنی معتبر نخواهد بود.
در صورتی که آزمایشگاه‎ها الزامات این استاندارد را برآورده نمایند و توسط مراجعی تأیید صلاحیت شوند که دارای موافقت‎نامه شناسایی متقابل با مراجع هم‎تراز خود در سایر کشورهای استفاده‎کننده از این استاندارد باشند، پذیرش نتایج آزمون و کالیبراسیون کشورها تسهیل می‎گردد.
به کارگیری این استاندارد همکاری میان آزمایشگاه‎ها و سایر سازمان‎ها را تسهیل و به تبادل اطلاعات و تجارب و نیز به هماهنگ کردن استانداردها و روش‎های اجرایی کمک می‎کند.
الزامات عمومی برای احراز صلاحیت آزمایشگاه‎های آزمون و کالیبراسیون
۱- هدف و دامنه کاربرد
۱-۱ در این استاندارد الزامات عمومی برای احراز صلاحیت جهت انجام آزمون و/یا کالیبراسیون و نیز نمونه‎برداری تعیین می‎گردد. این استاندارد دربرگیرنده انواع آزمون و کالیبراسیونی می‎شود که با استفاده از روش‎های استاندارد، روش‎های استاندارد نشده و روش‎های ابداع شده در خود آزمایشگاه انجام می‎گیرد.
۱-۲ این استاندارد در مورد کلیه سازمان‎های انجام دهنده آزمون و/یا کالیبراسیون کاربرد دارد و مثلاً شامل آزمایشگاه‎های شخص اول، شخص دوم و شخص ثالث و نیز آزمایشگاه‎هایی می‎شود که آزمون و/یا کالیبراسیون در آن‎ها بخشی از بازرسی و گواهی کردن محصول را تشکیل می‎دهد.
این استاندارد درباره کلیه آزمایشگاه‎ها صرف‎نظر از تعداد کارکنان یا گستره حوزه فعالیت‎های آزمون و/یا کالیبراسیون کاربرد دارد. هرگاه آزمایشگاهی یک یا چند فعالیت مذکور در این استاندارد، از قبیل نمونه‎برداری و طراحی یا ابداع روش‎های جدید را انجام نمی‎دهد، الزامات مذکور در بندهای مربوط به این فعالیت‎ها اعمال نمی‎گردد.
۱-۳ یادآوری‎های مندرج در این استاندارد برای روشنگری در مورد متن، مثال و راهنمایی ذکر شده‎اند و الزاماتی را در برندارند و لذا جزء جدایی‎ناپذیری از این استاندارد به شمار نمی‎آیند.
۱-۴ این استاندارد برای استفاده توسط آزمایشگاه‎ها در ایجاد سیستم‎های کیفیتی، اداری و فنی جهت مدیریت عملیات آن‎هاست. مشتریان آزمایشگاه‎ها، مراجع قانونی و مراجع تأیید صلاحیت نیز می‎توانند از این استاندارد برای تأیید یا شناسایی صلاحیت آزمایشگاه‎ها استفاده نمایند.
۱-۵ انطباق با مقررات قانونی و ایمنی در اداره آزمایشگاه‎ها مشمول این استاندارد نیست.
۱-۶ اگر آزمایشگاه‎های آزمون و کالیبراسیون الزامات این استاندارد را برآورده کنند، سیستم کیفیتی را برای فعالیت‎های آزمون و کالیبراسیون خود به کار می‎گیرند که در صورتی که به طراحی یا ابداع روش‎های جدیدی بپردازند یا برن امه‎هایی برای آزمون تنظیم نمایند که ترکیبی از روش‎های استاندارد و روش‎های استاندارد نشده برای آزمون و کالیبراسیون باشد الزامات استاندارد ایران‎-ایزو ۹۰۰۱ را نیز برآورده می‎کنند،‌ و در صورتی که فقط روش‎های استاندارد را به کار برند الزامات استاندارد ایران‎-ایزو ۹۰۰۲ را نیز برآورده می‎سازند.
پیوست (الف) ارجاعات متقابل میان بندهای این استاندارد و بندهای استاندارد ایران‎-ایزو ۹۰۰۱ و ایران‎-ایزو ۹۰۰۲ را فهرست‎وار ارائه می‎دهد. اما این استاندارد شامل برخی الزامات فنی برای احراز صلاحیت است که در استانداردهای ایران‎-ایزو ۹۰۰۱ و ایران‎-ایزو ۹۰۰۲ ذکر نشده است.
یادآوری ۱- ممکن است لازم شود در مورد برخی الزامات این استاندارد توضیح یا تفسیر ارائه گردد تا اطمینان حاصل شود که این الزامات به صورت یکنواختی اعمال می‎شوند. پیوست (ب) راهنمایی‎هایی برای به کارگیری این استاندارد در رشته‎های خاص به ویژه برای مراجع تأیید صلاحیت را ارائه می‎دهد (به بند ۴-۱-۳ در ‎ISO/IEC Guide 58:1993 مراجعه شود.)
یادآوری ۱- هرگاه آزمایشگاهی تأیید صلاحیت را برای کل یا جزئی از فعالیت‎های آزمون و کالیبراسیون خود بخواهد، بایستی مرجع تأیید صلاحیتی را برگزیند که بر طبق ‎ISO/IEC Guide عمل می‎نماید.
۲- مراجع الزامی
استانداردها و مدارک استانداردگونه زیر شامل مقرراتی است که از طریق ارجاع به آن‎ها در متن استاندارد حاضر جزئی از این استاندارد به شمار می‎آیند. در صورتی که به مدرکی با ذکر تاریخ انتشار ارجاع شده باشد، اصلاحات یا تجدیدنظرهای بعدی آن شامل این استاندارد نمی‎شود. معذلک به طرف‎های موافقت‎نامه‎هایی که براساس این استاندارد تنظیم شده باشند توصیه می‎شود امکان کاربرد چاپ‎های جدید این مدرک را بررسی نمایند. در مورد مدارکی که بدون ذکر تاریخ انتشار به آن‎ها ارجاع شده است همواره آخرین چاپ از هر مدرک ارجاع شده معتبر است. آخرین اطلاعات لازم را می‎توان از موسسه استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران به دست آورد.
• استاندارد ایران‎-ایزو ۹۰۰۱: سال ۱۳۷۴ سیستم‎های کیفیت‎-الگو برای تضمین کیفیت در طراحی، توسعه، تولید، نصب و ارائه خدمات
• استاندارد ایران‎- ایزو ۹۰۰۲: سال ۱۳۷۴ سیستم‎های کیفیت-الگو برای تضمین کیفیت در تولید،‌ نصب و ارائه خدمات
• ‎ISO/IEC Guide 2 اصطلاحات عمومی راجع به استاندارد کردن و فعالیت‎های وابسته به آن و تعاریف آن‎ها
• استاندرد ملی ۴۷۲۳ واژ‎ه‎ها و اصطلاحات پایه و عمومی اندازه‎شناسی
یادآوری ۱- عناوین استانداردها، راهنماها و سایر مدارک ذیربط درباره مطالب مشروح در این استاندارد در کتابنامه پیوست مندرج است.
یادآوری ۲- بایستی توجه داشته که در زمانی که مبنای این استاندارد در سطح بین‎المللی در دست تدوین بود،‌ استانداردهای بین‎المللی ایزو ۹۰۰۱ و ازیو ۹۰۰۲ درهم ادغام شدند و در اواخر سال ۲۰۰۰، استاندارد بین‎المللی ‎ISO 9001:2000 منتشر گردید.
۳- اصطلاحات و تعاریف
در این استاندارد اصطلاحات و تعاریف آن‎ها که در ‎‎ISO/IEC Guide 2 و در استاندارد ملی ۴۷۲۳ آمده است به کار می‎روند.
یادآوری‎- تعاریف کلی مربوط به کیفیت در استاندارد ایران‎-ایزو ۸۴۰۲ مندرج است، ولی در ‎ISO/IEC Guide 2 تعاریفی آمده است که اختصاصاً مربوط به استاندارد کردن، گواهی کردن و تأیید صلاحیت آزمایشگاه‎ها است. هرگاه تعاریف مندرج در استاندارد ایران‎-ایزو ۸۴۰۲ با تعاریف مندرج در ‎ISO/IEC Guide 2 یا تعاریف استاندارد ملی ۴۷۲۳ متفاوت باشد، تعاریف ‎ISO/IEC Guide 2 و تعاریف استاندارد ملی ۴۷۲۳ ترجیح دارند.
۴- الزامات مدیریتی
۴-۱- سازماندهی
۴-۱-۱- آزمایشگاه یا سازمانی که آزمایشگاه بخشی از آن است باید هویتی داشته باشد که بتوان آن را از نظر قانونی مسئول شناخت.
۴-۱-۲- مسئولیت آزمایشگاه این است که فعالیت‎های آزمون و کالیبراسیون خود را به نحوی انجام دهد که الزامات این استاندارد رعایت شود و خواسته‎های مشتریان، مراجع قانونی یا سازمان‎هایی که آزمایشگاه را به رسمیت می‎شناسند نیز برآورده گردد.
۴-۱-۳- سیستم مدیریت آزمایشگاه باید دربرگیرنده کارهایی باشد که در تأسیسات دائمی آزمایشگاه یا در محل‎های دور از تأسیسات دائمی آن یا در تأسیسات موقتی یا سیار وابسته به آن انجام می‎گیرد. …………