این تحقیق در مورد قلمرو لجستیک نظامی بوده و پس از معرفی انواع لجستیک و کاربرد آن ها، به بررسی لجستیک نظامی می پردازد.
مقدمه
جستیک مفهومی است که این روزها میتوانیم ردپای آن را در زندگی روزمره افراد به وضوح مشاهده کنیم. این اصطلاح در یک تعریف ساده این گونه بیان میشود: « مدیریت فرآیند جمع آوری، ذخیره و انتقال منابع (یا کالا) از نقطه مبدأ به مقصد.» در حقیقت لجستیک بخشی از زنجیره تأمین است که وظیفه جابجایی یک مرسوله و رساندن آن به دست گیرنده نهایی (last mile delivery) را برعهده دارد.
انواع لجستیک
این مفهوم به دو دسته اصلی درون سوی (Inbound) و برون سوی (Outbound) تقسیم میشود. یکی از مهمترین فرآیندهای زنجیره تامین مربوط به لجستیک درون سوی میباشد. در این بخش تمرکز اصلی بر روی مدیریت جابجایی کالا به ویژه از تولیدکننده به انبار یا خرده فروشیها است. در صورتی که نوع برون سوی یا Outbound در راستای تأمین کالا از انبار و تحویل آن به دست مشتری نهایی فعالیت میکند.
البته بر مبنای انواع خدماتی که در این صنعت به مشتریان ارائه میشود، زیرشاخههای دیگری نیز برای آن وجود دارد که در ادامه مطلب به آنها میپردازیم.
لجستیک معکوس (Reverse Logistics)
این دسته همان طور که از نام آن مشخص است، روندی برعکس آن چه میدانیم را طی می کند. لجستیک معکوس متمرکز بر بازگشت کالا از مقصد به انبار یا نقطه مبدأ میباشد. به بیانی دیگر لجستیک معکوس فرآیند برنامهریزی، اجرا و کنترل جابجایی کالا از گیرنده به فرستنده است که عموماً با هدف پس گرفتن کالا یا امحاء آن صورت میپذیرد.
لجستیک سبز (Green Logistics)
لجستیک سبز دستهای است که در آن تلاشهایی در جهت کاهش اثرات محیط زیستی فرآیندهای حمل و نقل انجام میگیرد. راهکارهای متعددی برای کاهش تأثیر این حوزه بر روی آلودگیهای زیست محیطی پیشنهاد شده و میتوانیم مواردی مانند بهینهسازی راهها، بهرهمندی بیشتر از حمل و نقل هوایی و عدم استفاده از وسایل نقلیه دودزا را در لجستیک سبز ببینیم.
لجستیک اضطراری (Emergency Logistics)
این اصطلاح در کمپانیهای فعال در صنعت حمل و نقل و زنجیره تأمین به کار میرود. اگر به هر دلیلی در فرآیند تولید کالا تأخیری رخ دهد یا یک حادثه طبیعی اتفاق بیفتد، نیاز است تا سیستم با سرعت بیشتری کالا را در طول زنجیره منتقل کند. در این چرخه عوامل دیگری مانند دولتها و سازمانهای بشردوستانه با ظرفیت خود به کمک کمپانیهای حمل و نقل میآیند تا به عملیات حمل و نقل کالا سرعت ببخشند.
لجستیک تولید (Production Logistics)
این زیرشاخه از صنعت بیشتر به بهینهسازی فرآیند تولید کالا، به عنوان مثال در یک کارخانه یا تولیدی مربوط میشود. در این نوع هدف اصلی این است که هر یک از دستگاهها در زمان مناسب محصول مناسب را با کیفیت مناسب دریافت کنند. در نتیجه بهرهوری سیستم بالا رفته و میتوان در زمان کمتر تعداد محصول بیشتری تولید نمود.
لجستیک توزیع (Distribution Logistics)
این دسته شاید بیشتر از انواع دیگر برای همه ما آشنا باشد. از زمانی که تولید به پایان میرسد و سفارش از سمت مشتری ثبت میشود، عملیات پردازش در انبار و تحویل مرسوله به مشتری آغاز شده که به آن لجستیک توزیع گفته میشود. دلیل اهمیت بالای این نوع این است که تعداد، زمان و مکان در عرضه و تقاضا با یکدیگر متفاوت هستند. در نتیجه این نوع لجستیک میبایست توازن و تعادل میان این دو را برقرار سازد.
لجستیک نظامی (Military Logistics)
از آن جایی که یک ارتش بدون منابع قدرتمند کاملاً بی دفاع است، لجستیک نظامی در طول تاریخ از اهمیت بسیار بالایی نزد سران نظامی کشورها برخوردار بودهاست. افسران نظامی فرآیندهای تأمین را مدیریت میکنند تا منابع به محل مورد نظر جابجا شوند و بهترین بازدهی و عملکرد در عملیات نظامی به وجود آید. نقش لجستیک نظامی آن قدر پررنگ است که شکست بریتانیا در جنگ استقلال آمریکا و نیز شکست متحدین در جنگ جهانی دوم تا حد زیادی به شکست آنها در این حوزه نسبت داده میشود.
قابل ذکر است که دسته بندیهای دیگری نیز در این صنعت مطرح است و این لیست شامل تمام زیرشاخههای آن نمیشود.
قلمرو
لجستیک نظامی عبارت است از فعالیتی-و فعالیت بزرگی-که در آن برنامه ریزی، آماده سازی و فراهم آوردن پشتیبانی مادی برای نیروها مبادرت میشود و بدین ترتیب، آنان قادر میگردند که به زندگی و حرکت، دیدن آموزش در زمان صلح، بسیج و استقرار در وضعیت اضطراری و شرکت در جنگ و یا حفظ صلح بپردازند.
اصطلاح های نظامی مادی ومواد در این تعریف و تعاریف دیگر از اهمیت کلیدی برخوردار هستند.
از این اصطلاح برای توصیف دامنه وسیع و مقادیری از تجهیزات وکالا ها استفاده میشود که در فهرست اجناس و اقلام نیروهای مسلح قرار دارد. فهرست هایی که متناسب با کلیه ی پیشرفتهای چشمگیر در زمینه ی تکنولوژی نظامی در سالین اخیر طولانی تر و پیچیده تر شده اند.
این فهرست ها شامل اقلام مادی تجهیزات عمده مانند کشتی، هواپیما، تانک، و کلیه انواع خودرو و سیستمهای تسلیحاتی گرفته تا قطعات یدکی برای جایگزینی، موشکها و مهمات، مواد منفجره و سوخت، آب و غذا، انبار مصالح ساختمانی، لوازم پزشکی، پوشاک و ملزومات شخصی، نقشه ها و دیگر لوازم میگردد.
لجستیک دارای دو وظیفه ی عمده است که هر دو بر مضمون اصلی پشتیبانی مادی تاکید دارند.
وظیفه ی نخست در بر گیرنده ی توسعه و تولید، تهیه و ذخیره، توزیع ونهایتا شاید دور ریختن تجهیزات و کالا های مصرف شده توسط نیروهای نظامی باشد.
وظیفه ی دوم مربوط به فراهم آوردن انواع گسترده ای از نیرو های لجستیکی می گردد. هر یک از این نیروها دارای وظایف عملیاتی و غیر عملیاتی است که ممکن است در موقعیتهای جنگ و صلح با یکدیگر متفاوت باشد.
در واقع یکی از وظایف نظامی پشتیبانی است. گرچه لجستیک از وظایف اصلی پشتیبانی محسوب میشود و از این حیث کنار مدیریت نظامی و فراهم آوردن ارتباطات و اطلاعات قرار میگیرد.
نیروهای مسلح اختصاصا وظایف خود را به گونه ای متفاوت طبقه بندی می کنند و برخی از آنها، لجستیک را به عنوان جزء لاینفک مدیریت نظامی تلقی میکنند.
مدیریت نظامی عمدتا به افراد مربوط میشود در حالی که لجستیک، عمدتا به مواد و تجهیزات مربوط میشود.
لجستیک عملیاتی، باعث بقای نیروهای درگیر رزم، عملیات ضد شورش، امنیت داخلی، عملیات حفظ صلح و امداد در فجایع و یا تمرینات آموزشی میگردد.
آن بخش از لجستیک عملیاتی که به طور مستقیم از زد و خوردها پشتیبانی میکند و در تماس نزدیک با زد وخوردها قرار دارد، غالبا پشتیبانی خدمات رزمی خوانده میشود. از سوی دیگر لجستیک غیر عملیاتی، تعداد زیادی از وظایف پشتیبانی را در بر میگیرد که همگی بخشی از امور روزمره ی داخلی نیروهایی است که در زمان صلح در پادگانها و سرباز خانه ها در کشور یا در ماورای بحار زندگی وکار میکنند.
لجستیک عملیاتی میتواند بامرتبط ساختن سطوح پشتیبانی از طریق خطوط ارتباطی، فواصل طولانی را میتوان از پایگاههای اصلی به نیروهای مستقر شده در صحنه ها و یا مناطق عملیاتی دور دست گسترش داد. برای مثال، واحدهای رزمنده دارای عناصر ارگانیک، تدارکات، نگه داری و پشتیبانی پزشکی بوده و در بعضی شرایط ممکن است پشتیبانی مستقیم از پایگاه های اصلی و یا ماورای بحار دریافت کنند.
اصطلاحات “لجستیک میدانی” و “لجستیک پایگاهی” توسط نیروهای نظامی به طور معمول استفاده میشود.
به موجب لجستیک میدانی مواد و تجهیزات و خدمات در میدان فراهم میشود. منبع تهیه ی این تجهیزات و خدمات، تاسیسات زیربنایی به طور موقت گرفته شده و یا بنا شده، سرپناهای با عجله ساخته شده و یا تغییر کاربردی داده شده و یا در واقع مناطق صحرایی و یا جنگلی است.
در محیط عملیاتی یا رزمی، استتار و پنهان کردن، دفاع محلی و امنیت میتوانند به اندازه ی تدارکات فنی پشتیبانی لجستیکی مهم باشند.
لجستیک پایگاهی، آن گونه که این اصطلاح بیان میکند، از پایگاههای اصلی درکشور، پایگاههای اصلی در صحنه های ماورای بحار یا پایگاه های مقدم در مناطق عملیاتی ماورای بحار تامین میگردد.
این نوع لجستیک، معمولا از مکانهای دائمی در یک محیط امن تامین میگردد. لجستیک میدانی در برگیرنده ی پشتیبانی سیار و نیز ایستای ذخایر و خدمات است، در حالی که لجستیک پایگاهی همواره دارای مشخصه ی تاسیسات بزرگ و ایستا است.
روش دیگر برای توصیف لجستیک عبارت است از تمایز گذاردن بین تولید کننده یا عمده فروش و استفاده کننده که هر دو توسط عرضه کننده و یا خرده فروش به هم ربط داده میشوند. توضیح بیشتر اینکه، برای تولید کننده ی دفاعی، عرضه کننده ی نظامی واسطه ای است که به محاسبه ی نیاز های مادی می پردازد. همچنین به تهیه و نگه داری ذخایر در انبارها ی پایگاه و یا مخازن صحرایی میپردازد و نیازهای مصرف کنندگان را به صورت خودکار و یا با ارائه ی در خواست توزیع میکند. برای استفاده کننده ی نظامی، عرضه کننده و تولید کننده هر دو با هم نیازهای مشروعش را در زمان و مکان مناسب و با کیفیت مناسب و اندازه ی صحیح برآورده میسازند.
آثاری که به لجستیک پرداخته اند برخلاف آثاری که به استراتژی و تاکتیک پرداخته اند بسیار محدود میباشند. از جنگ جهانی دوم، چندین اثر برجسته بر اهمیت لجستیک تاکید کرده اند که یکی از این آثار که توسط “وان کرولد”نوشته شده، و شامل این اظهار نظر است که به این دلیل که مطالب لجستیکی منتشر شده معتبر، کمیاب است، قسمت اعظم تاریخ نظامی موجود، سرنا را از سرگشاد آن میزند. “مایکل هوارد” هنگام بررسی اثر کرولد، نارسایی های آن را به شیوه ای نافذ، که خاص خودش است بیان میکند:
فهرست مطالب
مقدمه
انواع لجستیک
لجستیک معکوس (Reverse Logistics)
لجستیک سبز (Green Logistics)
لجستیک اضطراری (Emergency Logistics)
لجستیک تولید (Production Logistics)
لجستیک توزیع (Distribution Logistics)
لجستیک نظامی (Military Logistics)
قلمرو
نتیجه گیری
فرمت فایل: WORD
تعداد صفحات: 41
مطالب مرتبط