دانلود مقاله ارث

دانلود مقاله ارث

ارث
انسان ها با توجه به عوامل اقتصادی و اجتماعی زمان خود، رابطه تنگاتنگی با مقوله‎ ‎ثروت دارند. بر ‏همین اساس هم به تناسب شرایط زمانی، قوانینی برای بقای ثروت وضع شده‎ ‎است. از جمله قوانینی ‏که نقش مهم و تأثیرگذاری در محافظت اموال و ثروت ایفاء می‎ ‎کند، مجموعه مقررات مربوط به ارث ‏است. ارث در لغت به معنای ترکه و اموالی است که از‎ ‎متوفی به جای مانده و پس از مرگ شخص، به ‏بازماندگان وی می رسد. در اصطلاح حقوقی،‎ ‎مقصود ارث، انتقال مالکیت اموال میّت است پس از فوت ‏به وارث وی. طبق تعریف فقها،‎ ‎ارث حقی است که از مرده حقیقی یا حکمی به زنده حقیقی یا حکمی ‏ابتدائاً منتقل می‎ ‎شود. شهید ثانی در تعریف خود از ارث گفته است: ارث چیزی است که انسان به ‏سبب فوت‎ ‎دیگری به موجب نَسَب یا سَبَب به حکم اسلام، مستحق آن می شود. بنابراین با توجه به‎ ‎باقی ماندن اموال پس از مرگ، مسلماً با توجه به علاقه، احساس، کمک و یاری که‎ ‎خویشاوندان و ‏بستگان نزدیک متوفی در زمان حیات نسبت به وی داشته اند، در تصرف اموال‎ ‎وی و مالکیت آنها از هر ‏شخص دیگری سزاوارترند‎.
در فقه اسلامی، قواعد و مقررات‎ ‎ارث، بخشی از احکام به شمار می روند. در این قوانین اشخاصی که ‏سهمی از ارث دارند،‎ ‎طبقات ارث و سهم و فرض آنان مشخص شده است. بنابراین دیدگاه اسلام در ‏ارث، به دیدگاه‎ ‎عرفی نزدیک است. در سیستم حقوقی عرفی، حقوق و سهم الارث ورّاث به وسیله ‏قانون تعیین‎ ‎می شود و به وسیله وصیت منحصراً بخشش و تملیک رایگان مال میسّر است. اما هرگز ‏امکان‎ ‎ندارد که به یک بیگانه امتیاز ارث بردن از شخص اعطاء شود. در واقع، در دیدگاه عرفی،‎ ‎وصیت ‏اعمال اراده موصی و گزینش ورّاث پس از فوت وی نیست، بلکه وسیله تملیک و تصرف‎ ‎رایگان بوده و ‏هدف اصلی آن، انجام نیکی و ادای واجبات عنوان شده است. این در حالی‎ ‎است که قوانین ارث به ‏اراده اشخاص تغییر نکرده و اموال به جای مانده از متوفی به‎ ‎طور قهری به خویشاوندان نزدیک وی ‏منتقل می شود. اما در وصیت، اراده موصی نسبت به‎ ‎تصرف در ثلث اموالش، پس از فوت وی نافذ و در ‏مازاد بر ثلث، به اجازه ورثه نیاز است‎. ‎

ارث در اسلام و ایران
با توجه به اصل دوازدهم قانون اساسی‎ ‎جمهوری اسلامی ایران، دین رسمی کشورمان اسلام و مذهب ‏آن، جعفری اثنی عشری است و این‎ ‎اصل الی الابد غیر قابل تغییر است. از همین رو، ضوابط مربوط به ‏سهم الارث در قانون‎ ‎مدنی ایران مبتنی بر احکام مذهب شیعه و بر پایه تفسیر سوره نساء در قرآن ‏کریم، کتاب‎ ‎آسمانی مسلمانان، بنا شده است. در مقررات ارث اسلام هیچیک از بستگان متوفی، با ‏توجه‎ ‎به سلسله مراتب از ارث محروم نمی شوند. قوانین ارث در اسلام، مطابق فطرت بشری است،‎ ‎زیرا ‏انسان ها مایلند که بازماندگان آنان از ماتَرک آنها بهره مند شوند. به علاوه،‎ ‎مقررات مربوط به ارث، بشر ‏را به تلاش بیشتر در راه تولید ثروت و گردش چرخ های‎ ‎اقتصادی وادار کرده و با تقسیم ارث میان ‏وارثان، از تراکم ثروت جلوگیری می کند‎. ‎مواد ۸۶ تا ۹۴۹ قانون مدنی که در شش فصل با پیروی از ‏احکام فقه شیعه تدوین شده است،‎ ‎به مقررات ارث اختصاص دارد. مقررات تقسیم ارث در اسلام به ‏واقعیت ها و نیاز وارثان‎ ‎توجه دارد، نه میل متوفی. برای مثال، با توجه به موقعیت اجتماعی و توجه به ‏مسؤولیت‎ ‎مرد در اداره خانواده، سهم الارث پسر دو برابر دختر تعیین شده است. این مقوله یکی‎ ‎از ‏مواردی است که موجب شده تا بسیاری از مخالفان اسلام، این تفکر را که اسلام‎ ‎احترامی به حقوق ‏زنان نمی گذارد، ترویج دهند‎.
در جلد هفدهم کتاب وسایل الشیعه،‎ ‎درباره نصف کردن سهم الارث دختر نسبت به پسر در اسلام آمده ‏است: “وظیفه شرکت در‎ ‎جهاد بر عهده مرد است و چون جهاد محتاج صرف مال است، باید مال ‏بیشتری در اختیار مرد‎ ‎باشد. همچنین نفقه زن بر عهده مرد است و زن در زندگی وظیفه مالی ندارد. به ‏علاوه،‎ ‎پرداخت دیه عاقله بر عهده مرد بوده و زن در این مورد وظیفه ای ندارد. از سوی دیگر،‎ ‎زن علاوه ‏بر سهم الارث، از شوهر خود مهریه می گیرد که موجب می شود زن از مرد‎ ‎ثروتمند تر شود‎.”
البته برخی از مقررات در موارد قانونی یاد شده، تنها مختص فقه‎ ‎امامیه است. در مقابل، برخی از احکام ‏ارث در مقررات اقلیت ها وجود دارد که مورد‎ ‎پذیرش فقه امامیه نیست. برای مثال، در آیین زرتشتیان ‏و مسیحیان فرزند خواندگی‎ ‎پذیرفته شده است، اما در شیعه چنین اصلی قابل قبول نیست. براساس ‏ماده ۸۶۲ قانون‎ ‎مدنی ایران، اشخاصی که به موجب نَسَب در اسلام ارث می برند، به سه طبقه زیر ‏تقسیم‎ ‎بندی می شوند‎:‎
پدر و مادر و اولاد و اولادِ اولاد‎.‎
اجداد و برادر‎ ‎و خواهر و اولاد آنها‎. ‎
اعمام و عمات و اخوال و خالات و اولاد آنها‎. ‎