دانلود تحقیق عالم برزخ

دانلود تحقیق و مقالات رشته معارف اسلامی با عنوان تحقیق عالم برزخ در قالب ورد و قابل ویرایش و در ۷۰ صفحه گرد آوری شده است. در زیر به مختصری از آنچه شما در این فایل دریافت می کنید اشاره شده است.

دانلود تحقیق عالم برزخ

مقدمه
بعضی می پندارند «روزقیامت» خیلی دور است ، زیرا مثلا حضرت آدم، نوح، ابراهیم، موسی(ع) و… قوم خود را از حساب و کتاب روز قیامت می ترساندند،ولی از آن عصر تا کنون هزارها سال گذشته ولی هنوز،قیامت بر پا نشده و شاید میلیون ها سال دیگر نیز،قیامت بر پا نگردد،بنابراین آیا تاکنون برای پاداش صدها هزار سال بعد عملی نیک انجام داده ایم؟و یا اکنون خود را برای مجازات هزاران یا میلیون ها سال بعد،آماده کرده ایم؟
برای کسانی که این گونه افکار سوال انگیز دارند،پاسخ های گوناگون و متعدد وجود دارد، یکی از ان پاسخ ها این است که فرضا،فرا رسیدن قیامت،هزاران سال بعد،رخ دهد،ولی «عالم برزخ» (که همان قبر است) که در مقایسه با قیامت، «قیامت صغری» می باشد،در چند قدمی ماست،و گاهی بین ما و آن،تنها یک دقیقه فاصله است،مانند کسی که جوان نیرومند و سالم و شوخ و شنگی است و در اتومبیل نشسته،ناگهان تصادف دلخراشی رخ می دهد و او همان دم از عالم دنیا به عالم برزخ وارد می گردد،و با مجاهدی راستین در صحنه ی جنگ با دشمن،آنچنان به عالم برزخ نزدیک شده که فاصله او با عالم برزخ،گاهی کمتر از چند ثانیه است.
بنابراین،همه ی ما باید توجه داشته باشیم که شاید روز را به شب نرسانده،و یا شب را به صبح نرسانده،از این عالم به عالم برزخ کوچ کنیم و در آن عالم بلافاصله نخستین دادگاه ما توسط دو فرشته «نکیر و منکر» شروع می شود و به دنبال آن پاداش و کیفر برزخی تحقق می یابد که امام سجاد(ع) فرمودند:
ان القبر رو ضه من ریاض الجنه،او حفره من حفر النیران.
«همانا،قبر باغی از باغ های بهشت،یا گودالی از گودال های دوزخ است.»
امام صادق (ع) در روایت دیگری می فرماید:
اتخوف علیکم فی البرزخ
«من در مورد شما در رابطه با عالم برزخ می ترسم»
شخصی پرسید:عالم برزخ،چیست؟امام صادق(ع)فرمودند:
القبر منذ حین موته الی یوم القیامه
«عالم برزخ،همان عالم قبر است،که فاصله ی بین آغاز مرگ تا پدید آمدن روز قیامت،می باشد.»
و رسول اکرم (ص) در این باره می فرماید:
ان القبر اول منازل الاخره فان نجامنه فما بهده ایسر منه،و ان لم ینج منه فما بعده لیس اقل منه
«همانا،قبر نخستین منزل آخرت است،اگر انسان در این منزل،نجات یابد،حوادث بعد از آ«،آسان تر از آن است،و اگر در این منزل نجات نیابد،سختی حوادث بعد از آن،کمتر از آن نیست»

معنای برزخ
برزخ در لغت به معنای پرده و حائل است که بین دو چیز واقع می شود و نمی گذارد این دو بهم برسند،این برزخ به حساب لغت بود،اما به حسب اصطلاح برزخ عالمی است که خدای متعال بین دنیا و اخرت قرار داده است.عالمی است بین امور دنیوی و اخروی،برزخ لازمه ی ترکیبات عالم ماده را ندارد.مثلا دندان درد،زیرا آن جا عالم مجردات است لیکن بصراحت آخرت نیست. یعنی برای اهل معصیت ظلمت محض و برای اهل طاعت نور محض نیست.برزخ را عالم مثال هم می گویند چون مثل این عالم است.البته از لحاظ شکل و صورت ولی از لحاظ ماده و خواص فرق می کند پس از مرگ در عالمی وارد می شویم که این دنیا نزد آن مانند شکم مادر نسبت به این عالم است.
از امام سوال کردند برزخ چه موقع است؟فرمودند:از ساعت مرگ تا هنگامی که سر از قبر در می آورد و به فرموده ی قرآن «و من ورائهم الی یوم یبعثون»
به بیان دیگر برزخ همان قبر است،امام صادق (ع) فرمودند:
«البرزخ القبر و هو الثواب و العقاب بین الدنیا و الآخره»
برزخ عبارت از قبر است که همان عقاب و ثواب بین دنیا و آخرت است.امام سجاد در این باره می فرمایند:
«ان القبر لروضه من ریاض الجنه او حفره النار»
آری،باطن و حقیقت برزخی قبر هر کسی یا باغی از باغ های بهشت است یا چاهی است از چاه های جهنم،وحشت قبر به هنگام ورود بدان و شب اول قبر و فشار آن و سوال نکیر و منکر از عقبه های خطرناک قبر است که کسی را از آن ها گریزی نیست مگر اینکه ایمان و عمل صالح را پیش از خود فرستاده باشیم.
روایت شده قبری را می کندند،پیامبر اکرم با شتاب به سوی آن رفتند و به شدت گریستند به حدی که خاک از اشکشان تر شد و به یاران خود فرمودند:«اخوانی لمثل هذا فاعدوا» «برادران من برای همانند آن مهیا شوید»
توصیه های بسیاری که روایات شده است که بلافاصله میت را درون قبر نگذارید و قبل از دفن مدتی او را در کنار قبرش نگاه دارید و در هنگام دفن بر او تلقین بخوانید و در شب دفن نماز شب اول قبر بخوانید،همگی برای کم شدن وحشت و اضطراب او از فشار قبر است،فشار قبر قابل وصف نبوده و حقیقت آن برای ما روشن نیست.اجملا می توان گفت:انسانی که از دنیا رفته است به دلیل انس به دنیا و ناآشنایی با عالم برزخ و نظام جدید در فشار قرار می گیرد.

آیات قرآن درباره برزخ
از امیرالمؤمنین (ع) منقول است که برای رد منکرین ثواب و عقاب پس از مرگ و قبل از قیامت این کلام حق کافی است که«یوم یأت لاتکلم احد الا باذنه فمنهم شقی و سعید فاما الذین نقوا ففی النار لهم فیها ز فیرو شهیق خالدین فیها مادامت السموات و الارض الا ماشاء ربک ان ربک فعال لما یرید و اما الذین سعدوا ففی الجنه خالدین فیها ما دامت السموات و الارض الا ما شاء ربک.
در این روز هیچ کس جز به فرمان خدا سخن نگویند.پس خلق بر دو فرقه شوند،برخی شقی و برخی سعید.اما اهل شقاوت همه را در آتش در حالی که ناله حسرت می کشند در افکنند.آنها درآتش دوزخ تا آسمانها و زمین باقی است مخلد هستند.مگر آنکه مشیت خدا بخواهد نجاتشان دهد که البته هر چه را خدا بخواهد می تواند بکند و اما اهل سعادت تمام در در بهشت هستند تا آسمان و زمین باقی است،مگر آنچه مشیت پروردگار باشد.منظور از آسمان و زمین در این آیه شریفه زمین و آسمنی است که قبل از قیامت وجود دارد و هنگامی که قیامت فرا برسد به آسمانها و زمین های دیگری تبدیل خواهند شد.(یا هرگاه قیامت بر پا شود بساط زمین و آسمان نیز بر چیده می شود).

مدت توقف در برزخ
شاید فکر می کنیم برزخیان مدت توقف خود را بسیار زیاد می دانند.اما نه قرآن می فرماید:
چند سال در روی زمین توقف کردید؟می گویند تنها به اندازه یک روز یا قسمتی از یک روز!مراد از درنگ در زمین مدت درنگ در برزخ است.
«و یوم تقوم الساعه یقسم المجرمون ما لبثو غیر ساعه کذلک کانو یؤفکون»
روزی که قیامت بر پا شود مجرمان سوگند یاد می کنند که جز ساعتی در عالم برزخ درنگ نکردند.وقتی خدا روح فردی را قبض کرد آن روح را در قالب و شکلی شبیه قالب دنیوی او در می آورد که می آشامد و می خورد و وقتی کسی به نزد او برود او را به صورتی که در دنیا بود می بیند و می شناسد.
شیخ بهائی از پدر خود نقل می کند که من روزی به حضور مرحوم شهید ثانی رسیدم وی به من گفت:گمان می کنم من جام شهادت را بنوشم،زیرا دیشب در عالم رویا دیدم مرحوم سید مرتضی مهمانی ترتیب داده و در آن گروهی از علمای بزرگ شیعه شرکت نمودند وقتی من وارد مجلس شدم،مرحوم سید به من گفت:برو در کنار شهید بنشین وقتی در کنار او نشتم چیزی نگذشت که از خواب بیدار شدم این از خواب های راستین بود،زیرا مرحوم شهید ثانی در سال ۹۶۶ هـ ق به دست حاکم ستمگر به شهادت رسید.
آری عالم برزخ گرچه از این عالم فاصله دارد ولی اموات یا در حال نعمت و یا شادی هستند و یا در حال عذاب و نارحتی و بهترین راه برای فهم این مطلب رویاهای صادقانه است.خداوند برای اینکه بشر از نزدیک نمونه ای از وحی و الهام را درک کنند،برای تماس با جهان خارج روزنه ای را برای بشر باز کرده و او را به چنین خواب های راستین موفق می سازد.از مشاهده این نوع نمونه ها به انکار تماس با جهان غیب برنخیزد.

چگونگی برزخ برای افراد مختلف از نظر ایمان و کفر
مطابق روایات متعدد «سوال قبر» که یکی از ویژگی های عالم برزخ است مربوط به کسانی است که ایمان خالص و یا کفر خالص دارند ولی سایر مردم سوال قبر ندارند.
البته این مطلب به آن معنی نیست که دسته سوم،برزخ ندارند.
بلکه تنها در مورد سوال قبر،متعرض آنها نمی شوند،ولی از روایات،فهمیده می شود،که «فشار قبر»به عموم مردم (جز اندکی از اولیا خدا) میرسد.امام صادق (ع) فرمود:لایسئل فی القبر الا من محض الایمان محضا،او محض الکفر محضا و الاخرون یلهون عنهم:«در قبر، سوال نمی شود مگر از کسانی که ایمان خالص،یا کفر خالص دارند،و از افراد دیگر صرف نظر می شود».
و در حدیث دیگری می خوانیم ؛ابوبکر حضر می گوید:از امام صادق(ع)پرسیدیم؛من المسئولون فی قبورهم:«چه کسانی در قبر، از آنها سوال می شود؟»
امام باقر (ع) در پاسخ فرمود:«از کسانی که ایمان خالص،یا کفر خالص دارند».
بعضی معتقدند که این روایت،با روایات بسیاری که در مورد سؤال قبر از عموم مردم نقل شده،تعارض دارند،از این رو بعضی از علماء گفته اند:«منظور،سؤال خاص است که مخصوص مؤمن خالص و کافر خالص می باشد،و یا اینکه مثلا در مورد اصل نماز،روزه،حج و ولایت از عموم مردم سؤال می شود،زیرا مستضعفین فرهنگی و ناآگاهان در مورد جزئیات معذورند.

سؤال دو فرشته نکیر و منکر در قبر
وقتی انسان از دنیا رفت،مطابق روایات بسیار،دو فرشته به نام های «ناکر» و «منکر»، و یا «نکیر» و «منکر»،به سراغ او می آیند،و با طرح سؤالاتی،به بازجویی می پردازند،و در حقیقت نخستین دادگاه او،بعد از مرگ شروع می شود.
عجیب اینکه رسول خدا(ص) فرمودند:ان القبر اول منازل الاخره،فان نجا منه،فما بعده ایسر منه،و ان لم ینج منه بعده لیس اقل منه:«قبر،نخستین منزل،از منزلهای آخرت است،اگر انسان در این منزل،نجات یافت،راه نجات در منزلهای بعدی،اسانتر است،و اگر از این منزل نجات نیافت،راه نجات در منزلهای بعدی،کمتر و سهل تر از آن نیست.»
طبق بعضی از روایات،این دو فرشته وارد قبر می شوند،یکی در جانب راست مرده قرار می گیرد و دیگری در جانب چپ او.
و از امام صادق(ع) نقل شده که فرموده:وقتی که جنازه ی انسان را دفن می کنند،دو فرشته به نام نکیر و منکر،نزد او می آیند، که صدایشان مانند رعد غرنده،و چشمهایشان مانند برق خیره کننده است،که زمین را با نیش های خود می شکافند،پاهای خود را با موهای خود به شدت بر زمین می کوبند و به سوی مرده می آیند.
البته چگونگی بر خورد آنها با میت،بر اساس میزان ایمان و انحراف او است،و چهره ی آنها در برخورد با مؤمن خالص،با چهره ی آنها در برخورد با کافر خالص تفاوت دارد،چنانکه ابو بصیره از امام صادق(ع)پرسید:«آیا این دو فرشته بر مؤمن و کافر،به یک صورت،وارد می شوند؟»
امام صادق(ع) فرمودند:«نه»
و نیز باید توجه داشت که پاسخ میت به سؤالات نکیر و منکر،بر اساس همان روحیه و باطنی است که او در دنیا داشته است.

تمایزات عالم طبع و برزخ و قیامت
عالم مثال یعنی عالم صورت محض که در آن ماده نیست،بلکه خواص و آثار ماده مانند کمیت و کیفیت در آنجا هست.برای آنکه ای معنی قدری واضح شود عرض می کنیم که از باب مثال اگر انسان وجود خود را تحت مطالعه قرار دهد.می بینیم که بدنی دارد که این بدن دارای سنگینی است و چون مادی است تغییر و تبدیل در این بدن راه دارد و نیز انسانی صورتی دارد که آن صورت در این بدن است اما داخل بدن نیست بلکه احاطه بر این بدن دارد و آن صورت این بدن را به شکل خود درآورده است.شما در ائینه که نگاه می کنید صورت شما در آیینه نقش می بندد ولی سنگینی شما در آیینه اثری نمی گذارد و آیینه سنگین نمی شود گرفته شدید آیینه خسته نمی شود و فقط آیینه صورتی را از شما حکایت می کند البته این فقط از باب مثال است این صورت را صورت مثالی می گویند در عالم خواب بدن روی زمین افتاد و شما خواب می بینید و صورت مثالی شما در خواب حرکت می کند خود را زنده می یابید خود راعالم و قادر می یابید،در حالیکه بدن هیچ حس و حرکتی ندارد.آن صورتی را که در خواب می بینید صورت مثالی و ملکوتی شما است و ابدا با بدن کار ندارد،لیکن در حالی که بیدار هستید آن صورت با بدن اتحاد پیدا می کند و کارهایی را که انجام می دهد در قالب بدن منعکس می شود و به دنبال او به علت متحد بودن با او،بدن همان کارها را انجام می دهد و بطور کلی آن صورت مثالی که با بدن اتحاد دارد هر اراده ای بکند به او و بواسطه اتحاد با او این هیکل خارجی حرکت می کند و به دنبال آن نقش و صورتی که مثال انسان بدان تحقق پیدا کرده است.ماده و بدن حرکت می کند و فعالیت می نماید در این دنیا که عالم طبع است بدن و صورت و مثال با هم هستند و نفس انسان هم با بدن و مثال اتحاد دارد.
نفس یک نوع احاطه بر مثال دارد و صورت مثالی هم احاطه بر بدن دارد منتهی مردمانی که در دنیا گرفتار طبع هستند خیال می کنند موجودیت آنها منحصر در بدن است در حالی که بدن حکم لباس را دارد،پوست است در هنگام عوض کردن لباس و پوست می افتد و می افتد دیگر نمی داند آن صورت مثالی حقیقت دارد در عالم برزخ هم گمان می کند حقیقت فقط صورت او است نمی داند که صورت از متعلقات نفس است وقتی نفس واقعیت خود را یافت و به تجرد رسید و بدن و صورت را خلع کرد می فهمد که حقیقت فقط نفس است که بسیار والاتر از عالم صورت است و صورت هم والاتر از عالم بدن بوده است.
اینکه برخی تصور کردند خداوند عزوجل یک صورت مثالی جدا از انسان برای او در عالم برزخ ایجاد کرده و انسان در وقتی که می میرد روحش خارج می شود و در آن بدن مثالی برزخی وارد می شود صحیح نیست.قالب مثالی خارج از حقیقت انسان نیست که خدا خلق کند و روح در آن قالت ترود صورت مثالی با انسان اتحاد دارد و خلع و لبس حاصل می شود،مثل اینکه انسان لباسی دارد،لباس را در می آود سپس می پوشد.حقیقت انسان در قالبی خارج از خود فرو نمی رود،صورت نیز در بدنی خارج از حقیقت خود داخل نمی شود.
بنابراین صورت مثالی که ما در نظر می گیریم همین الآن با ما هست و اگر نباشد بدن ما حرکت نمی کند و از آن کاری بر نمی آید ولیکن داخل در بدن نیست و جدا از بدن هم نیست،برای برخی که به دستورات شرعیه عمل می کنند و راه سیر و سلوک را رفته اند ممکن است مرگ اختیاری دست دهد،یعنی در حالی که زنده اند هر وقت بخواهند بدن را بگذارند و صورت مثاالی آنان از بدن خارج شود.
برای فهم بهتر تمایز صورت و بدن و نفس بهتر است به تقسیم صدرالمتألهین درباره جوهر مراجعه کنیم.وی در اسفار می گوید:در تقسیم جوهر بهتر است گفته شود:جوهر اگر دارای ۳بعد باشد (طول و عرض و عمق)جسم است و در غیر این جزء جسم است و یا جزء جسم نیست.اگر جزء جسم باشد که فعلیت بخش به جسم است در این حال صورت نام دارد و اگر جزء جسم نباشد و بدون واسطه در جسم تصرف کند نفس می باشد و در غیر این صورت،عقل خواهد بود.

منابع:
معاد،نوشته استاد قرائتی
تفسیر آیه مؤمنون
تفسیر آیه هود
کتاب کرامات العلویه
کتاب بحارالانوار،ج ۶
کتاب عالم برزخ در چند قدمی ما (نوشته:محمد محمدی اشتهاردی)
چگونگی زندگی در عالم برزخ(نوشته:مرتضی شریفی اشکوری)
کتب ارکان اسلام(نوشته:محسن غفاری)
سایت www.ghadeer.org