تحقیق در مورد خطاهای ادراکی

خطای ادراک در همه افراد یکسان است و همه مردم آن را تجربه کرده اند، حال آن که توهم یکسان نیست. یکسان بودن خطای ادراک موجب شده است که بتوانیم آن را به طور آزمایشی مطالعه کنیم، در صورتی که مطالعه آزمایشی توهم امکان پذیر نشده است. منظور از یکسان بودن خطای ادراک در همه افراد این است که همه به یک نحو مرتکب خطای ادراک می شوند.

انواع خطاهای ادراکی :
خطاهای ادراکی در تمامی حواس و تخمین آدمی از اشیاء و امور صورت می گیرند ولی مهم ترین آنها عبارتند از: خطاهای بینایی، خطاهای شنوایی، خطای زمان و مکان، خطاهای حرکتی و خطاهای تخمین زدن یا وصفی و عضلانی. در اینجا ما مختصری از انواع خطاهای بینایی را بیان می کنیم.

خطاهای بینایی:
سیستم بینایی ما طوری تنظیم شده است که ما بتوانیم در محیطی سه بعدی و سرشار از نور، سایه، رنگ، بافت و اشیاء و اشکالی متنوع و متعدد در فواصل دور و نزدیک ببینیم. بسیاری از ما بدون توجه به اینکه ایجاد تصویری صحیح از جهان اطراف ما برای سیستم بینایی و مغز چه عملیات پیچیده ای به همراه دارد، دیدن را امری ساده و پیش پا افتاده تلقی میکنیم.

خطای دید (نام‌های دیگر: خطای باصره، خطای بصری، خطای چشم) به احساس دیدن تصاویری گفته می‌شود که فریبنده یا گمراه کننده هستند. در این حالت اطلاعاتی که بوسیله چشم جمع آوری شده و توسط مغز پردازش می‌گردد منجر به درک تصویری می‌شود که با واقعیت آن تصویر تطابق ندارد.

در دو صورت ممکن است مجموعه ای از خطاهای بینایی رخ دهد: الف) تفسیر نادرست نشانه های ثبات عمق و اندازه ب) تضاد بین اشیای نزدیک به هم که قضاوت درباره ی اندازه و جهت نسبی اشیا را مشکل می کند. با این همه، هیچ یک از انواع تبیین ها برای این خطاها، توضیح رضایت بخشی را فراهم نکرده است. احتمال دارد که خطاها، از مجموعه ی فرآیندهایی در سطوح مختلف در سیستم بینایی تحقق می یابند.

این خطاها بیشتر به (( ادراک اشکال هندسی )) مربوط می شوند که در موقعیتهای زیر قابل مشاهده و سنجش می باشند

1- اندازه و فاصله دو خط عمودی و افقی: اگر طول دو پاره خط عمودی و افقی کاملاً مساوی باشد خط عمودی بزرگتر و بلندتر از خط افقی به نظر می رسد به سخن دیگر اگر دو خط مساوی یکدیگر را قطع کنند، خط مایل بیشتر از اندازه واقعی خود برآورد خواهد شد هر اندازه خط مایل به خط عمود نزدیکتر باشد به همان اندازه بیشتر از اندازه واقعی خود به نظر خواهد رسید همچنین هر اندازه محل تقسیم به وسط خط تقسیم شده نزدیکتر باشد به همان اندازه خطای ادراک بیشتر خواهد بود. (گنجی، 1385)

نمایش خطای عمودی: میزان خطا بر حسب محل تقاطع دو خط و درجه ی انحراف فرق می کند کمترین خطا در A و بیشترین آن در D دیده می شود . وقتی دو خط در راس یکدیگر را قطع کنند اثر تقسیم به صفر می رسد و در نتیجه خطا کاهش می یابد به ( A و C) اما وقتی یکی از خطوط دیگری را از وسط نصف می کند خطا به حد اکثر میزان خود می رسد .