مقاله شوراها به بررسی یکی از دستاوردهای مهم انقلاب اسلامی ایران، یعنی شوراهای اسلامی می پردازد که نمادی از دموکراسی و مشارکت مردمی در اداره امور کشور از پایین ترین تا بالاترین سطوح سازمانی است. این شوراها با هدف جلب مشارکت مردم در مدیریت امور محلی و سازمانی ایجاد شدهاند و زمینه بحث و گفتگوهای محلی و ملی را فراهم میکنند. مقاله به تاریخچه تشکیل شوراها، وظایف و مسئولیتهای آنها و نحوه نظارت دولت بر این شوراها میپردازد و به قوانین و مقررات مرتبط با شوراهای اسلامی کشور اشاره دارد. در نهایت، به چالشها و دستاوردهای این شوراها در مسیر انجام وظایف محوله و روند بهبودی آنها در سالهای اخیر میپردازد.
مقدمه
یکی از دستاوردهای مهم انقلاب اسلامی ایران، ایجاد شوراهای اسلامی است که یکی از مظاهر دموکراسی و حاکمیت مردم به شمار می رود. هدف از تشکیل این شوراها، شرکت دان مردم در ادارة امور است، از پایین ترین سطح جامعه تا بالاترین سطح آن و در تمام واحدهای سازمانی و واحدهای کار تا مردم به ادارة امور شهر و محلی که در آن زندگی می کنند و یا سازمانی که در آن کار می کنند علاقه مند شوند و نسبت به آن احساس شخصیت و مسئولیت کنند. علاوه بر این، از این طریق زمینة بحث و گفتگو در سطح محلی و ملی، برای همة افراد و همه گروهها فراهم می شود و مسائل و مشکلات اجتماعی بروشنی و با بی غرضی و با دیدی انتقادی مطرح، و برای آنها راه حلهای مناسب و سازنده پیدا می شود و بالاخره روابط سالم و مردمی، جایگزین روابط شخصی و بوروکراسی پیچیده و استبدادی می گردد.
بدیهی است در فضای بسته و نفوذ ناپذیر و در پشت درهای بسته، بین دستگاه رهبری و مدرم تفاهم به وجود نمی آید و گردانندگان امور نمی توانند از حدود عقاید و افکار و خواستها و تمایلات افراد آگاهی یابند. در نتیجه، مسائل در پشت هاله ای از ابهام، سوء تفاهم و ریا و تزویر باقی می ماند.
شوراهای اداری و کارگری، در بحبوحة انقلاب و در زمانی که پیکار بین انقلابیون و رژیم گذشته ادامه داشت، در سازمانها و مؤسسات، کارخانجات و مراکز آموزشی و محلات شهرها، به نام شوراها، کمیته ها و هیأتها به وجود آمدند و نقش آنها در ابتدا سازمان دادن و رهبری تظاهرات، راهپیماییها، اعتصابها و به طور کلی مبارزه با رژیم گذشته بود. در آن ایام که همه چیز از هم پاشیده بود، این شوراها شبکة عظیمی از نیروی فعال و متحرک را تشکیل می دادند و به طور موقت، مدیریت دستگاهها و سازمانهای مربوط را بر عهده گرفتند تا آنکه دولت موقت انقلابی توانست رشتة امور را به دست گیرد، چون وجود این شوراها بر اساس ضوابط معینی نبود، برای جلوگیری از تداخل و لوث شدن مسئولیتها، لایحة قانونی شوراهای محلی در 14/4/1358 و « قانون انتخابات شوراهای شهر و طریقة ادارة آن» در 14/4/1358 و تصویبنامة هیأت وزیران دربارة «اصول تشکیل شوراهای کارکنان در موسسات دولتی و خصوصی« در 15/7/1358، مدتها پیش از تصویب قانون اساس تصویب و به دولت ابلاغ شد.
این مقررات قبل از آنکه به مرحله اجرا در آیند، جای خود را به قانون تشکیلات شوراهای اسلامی مورخ یکم آذر 1361 و سپس قانون تشکیلات و انتخابات شوراهای اسلامی کشور و انتخاب شهرداران مصوب 1-2/1375 داد اولین دروه انتخاباتی شوراها در 7 اسفند 1377 برگزار گردید و به عنوان اصل مهجور قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران نام برده شد اما متأسفانه به دلیل دولتی بودن کلیه امور جاری و عدم تطابق شرائط قانونی با وضعیت موجود شوراها آن گونه که باید تاکنون در انجام وظائف محوله موفق نبوده اند که بحمدالله در چند سال اخیر به طور محسوسی این روند رو به سوی بهبودی و کمال دارد.
فهرست مطالب
مقدمه
مواد قانون اساسی مرتبط با شورا
بخش اول: شوراهای اسلامی کشور
بخش دوم: اصول تشکیلات شوراها
شرایط انتخاب کنندگان و انتخاب شوندگان
بخش سوم: وظایف شوراها
وظایف شورای اسلامی بخش
وظایف شورای شهر
عزل شهردار
بخش چهارم: نظارت دولت بر شوراها
الف) ابطال مصوبات شورا
ب) انحلال شورا
ج) سلب عضویت از اعضای شورا
د) ترتیب رسیدگی به تخلفات و اعتراضات شوراها و هیأت حل اختلاف
شورای اسلامی شهرستان
شورای اسلامی استان
شورای عالی استانها
بخش پنجم: رکن اجرایی شوراها
فرمت فایل: WORD
تعداد صفحات: 34
مطالب مرتبط