دانلود مقاله آئین نامه علائم راههای ایران
موضوع : علائم ـ تابلوها و تجهیزات ترافیکی
مقدمه
نصب علائم واضح و موثر از جمله ضرورتهای مهندسی راه و ترافیک به منظور بهره وری مناسب از راههای موجود کشور محسوب می شود، جاده ایکه دارای علائم کم و نامناسب است بعنوان یک راه رضایت بخش تلقی نمی گردد، از طرفی استفاده کنندگان از راهها جهت کسب راهنمایی و دریافت اطلاعات مورد نیاز و مقامات مسئول، جهت انجام وظیفه موثر و اعمال قوانین ترافیک، به این علائم متکی بوده و از آنها بعنوان وسائلی که ایمنی تردد جاده ای را افزایش می دهند، استفاده می نمایند.
علائم مذکور نه تنها شامل علامت هائی بر روی پایه ها است بلکه خط کشیها، چشم گربه ایها و سایر تجهیزات ایمنی را نیز در بر می گیرد.
علائم بایستی چنان باشند که بموقع و بطور مشخص راهنمائیهای صحیح را به استفاده کنندگان از جاده ها ارائه نمایند. اینگونه راهنمائیها بایستی غیر مبهم بوده و بسرعت قابل درک باشند. آنها را نباید زودتر از زمان مورد نیاز عرضه کرد زیرا امکان ازیاد بردن آنها هنگام تردد وجود دارد همچنین نبایستی آنها را دیرتر از زمان مورد نیاز عرضه نمود زیرا در این صورت مانورها و عملیات بعدی استفاده کنندگان به مخاطره خواهد افتاد.
انواع علائم و خط کشیهای سواره رو و غیره که مورد استفاده قرار می گیرند بایستی همراه با قوانین مرزوط به خود بکار برده شوند. محدود کردن تعداد انواع علائم موجود به شناخت سریع آنها کمک می کند همچنانکه هماهنگی شکل ، رنگ و حروف بکار برده شده برای هر نوع از علائم نیز برای شناخت سریع آنها مفید است.
این کار باعث ایجاد علائم استاندارد برای مقامات مسئول می شود و در وقت طراحی علائم صرفه جویی می گردد. این عمل همچنین به دادگاهها کمک می کند تا یک مفهوم یکسان به علائم استاندارد بدهند.
چنانچه شکلها و رنگهای گوناگون رابرای گروههای مختلف علائم بکار بریم، به شناخت سریع آنها کمک می کند، مثلا علائم خطر بشکل مثلث هستند و دارای یک علامت سیاه رنگ همراه با زمینه سفید و حاشیه قرمز می باشند.
هماهنگی علائم به تنهائی کافی نیست . هماهنگی علائم بدون هماهنگی در کاربرد آنها می تواند ایمنی جاده را مورد تهدید قرار دهد. برای مثال نصب علائم خطر بفواصل نامناسب از محل در خطر در مناطق مختلف ، راننده ای را که بفاصله مشخصی در منطقه خویش عادت کرده گیج می کند.
جهت کسب حداکثر مزایای یکنواختی علائم راهنمائی نه تنها لازم است که علائم یکنواخت باشند بلکه نحوه استفاده از آنها (نصب و روشنائی ) نیز بایستی یکنواخت باشد.
پیشینه تاریخی
در سالهای گذشته کوششهای قابل توجهی از طرف سازمان ملل متحد، سازمان کشورهای اروپایی و آمریکائی بعمل آمده بود تا بتوان نوعی یکنواختی در مورد علائم راهها و علائم راهنمائی و رانندگی و خط کشی ها برقرار کرد.
در سال ۱۹۴۹ کنفرانسی از طرف سازمان ملل در ژنو بمنظور تجدید نظر و به روز در آوردن سیستم قانون گذاری ترافیک بین المللی منعقد گردید که در زمینه این کنفرانس پروتکل ۱۹۴۹ برای علائم و چراغهای راهنمائی پذیرفته شد.این سند که آنرا پروتکل می نامیدند، سیستمی از علائم را توصیه می کرد که تقریبا به طور کامل متکی به علائم بدون کلمه بود و بر مبنای طرحهای اروپائی طرح ریزی شده بود.
در اوایل دهه ۱۹۵۰ گروهی از کارشناسان سازمان ملل ماموریت یافتند تا این موضوع را مورد مطالعه بیشتری قرار دهند و یک سیستم بین المللی را توصیه کنند که در آن بهترین علایم پروتکل و بهترین علائم سیستم راهنمایی و رانندگی ایالات متحده آمریکا گنجانده شود. گزارش آنها که در سال ۱۹۵۲ به اتمام رسید بنام پیش نویس کنوانسیون ۱۹۵۳ معروف است.
در سال ۱۹۵۷ کشورهای آمریکای مرکزی یک سیستم علائم راهنمایی و رانندگی را مورد تصویب قرار دادند که کلا بر مبنای پیش نویس کنوانسیون ۱۹۵۳ پایه ریزی شده بود.
در سال ۱۹۶۳ کشور کانادا پروتکل را بر طبق نیازهای خود تطبیق داد و در سال ۱۹۶۴ انگلستان پروتکل را برای علائم جاده های بریتانیا اقتباس کرد . در سال ۱۹۶۷ کمیته اقتصادی سازمان ملل متحد برای اسیا و خاور دور (اکافه) نوعی سیستم علائم را توصیه نمود که شبیه سیستمی بود که در پیش نویس کنوانسیون ۱۹۵۳ پیشنهاد شده بود و در همان سال دهمین کنگره آزادراههای پان آمریکن توصیه نمود که کشورهای آمریکائی بعنوان رهنمون ، آئین نامه اینترامریکن را برای ابزار کنترل یکنواخت ترافیک بپذیرند.
سیستم علائم در این آئین نامه شبیه سیستمی است که در پیش نویس کنوانسیون ۱۹۵۳ گنجانده شده بود.
بعلت اینکه پروتکل و همچنین پیش نویس کنوانسیون ۱۹۵۳ مورد استفاده وسیع قرار گرفته و احتیاج به بازنگری داشتند، سازمان ملل در سال ۱۹۶۸ کنفرانسی درباره ترافیک جاده ها در وین منعقد نمود. این کنفرانس یک پیش نویس کنوانسیون درباره علائم و چراغها تهیه نمود که بنام کنوانسیون ۱۹۶۸ وین معروف است.
قسمتهائی از پروتکل و پیش نویس کنوانسیون ۱۹۵۳ در کنوانسیون ۱۹۶۸ وین گنجانده شده است. دولت وقت ایران نیز در کنفرانس وین شرکت نمود و یکی از امضاء کنندگان این کنوانسیون بود. همچنین در ماه می (may) 1976 تصویب نامه دولت ایران مورد کنوانسیون ترافیک جاده ها و کنوانسیون ۱۹۶۸ وین درباره علائم و چراغهای راهنمائی جاده ها به دبیر کل سازمان ملل تسلیم گردید.
در سال ۱۹۷۴ کنفرانس وزیران ترابری کشورهای اروپائی سندی را ، بنام قوانین اروپائی ترافیک جاده ها ، علائم و چراغهای راهنمائی منتشر کرد. این عمل نوعی هماهنگی با کنوانسیون ۱۹۶۸ وین و موافقت نامه اروپائی ۱۹۷۱ و ۱۹۷۳ ژنو می باشد و توسط کشورهای عضو بعنوان قوانین آزادراههای اروپا پذیرفته شده است.
کلیات
عملکرد و طبقه بندی علائم
علائم به منظور کنترل و هدایت ترافیک و افزایش ایمنی راهها بکار می روند لذا آنها را باید فقط در محلهائی بکار برد که بتوان به آسانی به اهداف فوق رسید. علائم خطر اگر بطور وسیع در جایی بکار برده شوند که احتمال خطر نمی رود، نمی توانند باعث افزایش ایمنی راه گردند. از طرف دیگر در جائیکه کنترل و هدایت لازم بوده و احتمال خطر وجود داشته باشد عدم نصب آنها به نفع استفاده کنندگان از راه نمی باشد.
علاوه بر خط کشی سواره رو و علائم موقتی ، سه نوع علائم اصلی جاده وجوددارد. هر نوع از این علائم دارای شکل اساسی مربوط به خود است و همانطور که در فصلهای بعدی گفته خواهد شد استفاده از بعشی رنگها فقط برای بعضی از انواع علائم محدود می گردد.
علائم بازدارنده و حکم کننده ( انتظامی )
این علائم شامل مجموعه علائمی است که مربوط به ضرورت ، ممنوعیت و یا محدودیت می گردند. این نوع از علائم ممکن است مجبور کننده یا ممنوع کننده باشند و کلا باستثناء دو علامت خاص، همگی مدور هستند.
این استثنائات عبارتند از علامت ایست که هشت گوشه است و علامت رعایت حق تقدم عبور که مثلث متساوی الاضلاع است و راس آن رو به پائین است . علائم بازدارنده و حکم کننده ممکن است دارای صفحات متمم در پائین باشند که بدینوسیله در رساندن پیام ، علامت مورد نظر را کمک می کنند.
فهرست مطالب:
مقدمه ۳
پیشینه تاریخی ۴
کلیات ۶
عملکرد و طبقه بندی علائم ۶
طرح و کاربرد علائم ۸
استقرار علائم ۱۱
مطالب مربوط به علائم بازدارنده (حکم کنده) ۱۷
مطالب مربوط به علائم اخباری (اطلاعاتی) ۱۹
نوشتار و ارتفاع حروف فارسی ۲۱
مفهوم علامت ایست و رعایت حق تقدم ۲۷
نصب علائم ایست و پیش آگاهی ۳۰
اندازه علائم و اعداد روی آن ۳۳
روشنایی علائم ۳۹
خط کشیهای طولی کاربرد و انواع ۴۲
خط کشی عرضی و انواع آن ۵۲
فلشها و نوشته ها ۵۸
خط کشی آزاد راهها ۵۹
خط نوشته ها ۶۱
پایه های مسیرنما ۶۳
مصالح خط کشی ۶۴
اجرای خط کشی ۶۷
نگهداری خطوط ۶۸
منابع ۷۰
فرمت فایل: WORD
تعداد صفحات: 80
مطالب مرتبط