بررسی نحوه گذران اوقات فراغت دانش آموزان دوره متوسطه روستا

بررسی نحوه گذران اوقات فراغت دانش آموزان دوره متوسطه روستا به همراه پرسشنامه

مقدمه :‏
مفهوم اوقات فراغت و تمایز آن با اوقات کار و تلاش و نیازهای ‏عادی
فراغت در لغت به معنای آسودگی و آسایش و آسوده شدن از کار روزانه ‏معنی شده است عبارتست‎ ‎از رهایی موقت از کار و اشتغالات زندگی برای ‏کسب آرامش و آسایش بیشتر . انجمن بین المللی جامعه شناسی فراغت را ‏اینگونه تعریف نموده است:‏
فراغت عبارت است از مجموعه ای از اشتغالات که فرد به میل برای ‏استراحت یا تفریح و یا به منظور توسعه ی آگاهی ها و فراگیری غیر ‏انتفاعی و مشارکت اجتماعی داوطلبانه بعد از رهایی از الزامات شغلی ‏‎,‎خانوادگی‎,‎‏ مذهبی‎,‎‏ اجتماعی بدان می پردازد. همان طور که از تعاریف بالا ‏بر می آید فراغت ‏‎,‎‏ بیکاری‎ ‎و بیکارگی نیست بلکه نوعی فعالیت را شامل ‏می شود که حتی ممکن است مهمترین و دشوارترین فعالیت ها باشد در ‏حقیقت آنچه موضوع فراغت را مهم و تاثیر آن را با اهمیت می سازد ‏پرداختن داوطلبانه و خارج از الزام و جبر به انجام کاری می باشد که باعث ‏آرامش و رضایت درونی فرد می گردد. جالب است که بدانیم بسیاری از ‏اختراعات و اکتشافات بشری که به وسیله ی دانشمندان و متفکران صورت ‏گرفته است محصول تفکر و قوه ابتکار وخلاقیتی است که در زمان فراغت ‏حاصل شده است. مربیان و روانشناسان و جامعه شناسان در تعریف مفهوم ‏ایام فراغت دیدگاههای متفاوتی را مطرح ساخته اند.‏‎۷‎‏ دکتر “جی بی نیش” ‏در کتاب فلسفه فراغت و تفریحات سالم در تعریف فراغت می گوید”فراغت ‏مربوط به اوقاتی از زندگی انسان می شود که از کار کردن آزاد است و یا در ‏خواب نیست و تفریحات سالم مربوط به نحوه استفاده و برداشت از این ‏فراغت است.”‏‎۸‎‏ “دومازیه” جامعه شناس فرانسوی و مولف کتاب “به سوی ‏یک تمدن فراغت”در خصوص اوقات فراغت می گوید :اوقات فراغت ‏مجموعه فعالیت هایی است که شخص پس از ارزیابی از تعهدات و تکالیف ‏شغلی ‏‎,‎‏ خانوادگی و اجتماعی به میل و اشتیاق به آن می پردازد و غرضش ‏استراحت ‏‎,‎‏ تفریح‎,‎‏ توسعه دانش‎ ,‎‏ یا به کمال رساندن شخصیت خویش‎,‎‏ به ‏ظهور رساندن استعدادها‎,‎‏ خلاقیت ها و یا بالاخره بسط مشارکت آزادانه در ‏اجتماع است.‏‎۹‎‏ دومازیه سه کار کرد برای ایام فراغت ذکر می نماید:‏

‏۱-‏ استراحت به منظور رفع خستگی‎,‎‏ جبران صدمات جسمانی و روانی ‏ناشی از هیجانات مداوم کار.‏
‏۲-‏ تفریح به منظور رفع خستگی ناشی از یکنواختی وظایف روزانه در ‏کارگاه ‏‎,‎‏ اداره یا منزل .‏
‏۳-‏ رشد شخصیت زیرا فراغت انسان را از کارهای روز مره وقالبهای ‏یکنواخت کاری و قالبی شدن امور روزانه می رهاند استعدادهای ‏بدنی و ذهنی فرد را پرورش می دهد و از همین طریق در شکل ‏گیری شخصیت فرد موثر خواهد شد .برای خانواد ه هایی که اصرار ‏دارند فرزندانشان در اوقات فراغت باز هم به کار درسی بپردازند و ‏نیز افراد بزرگسالی که کار مداوم و بدون وقفه را به منظور تحصیل ‏درآمد بیشتر انتخاب می کنند توجه به نکات زیر ضروری می ‏نماید.‏

‏۱-‏ رهایی از تعهدات و تکالیف شغلی و خانوادگی و اجتماعی به ‏سورت رسمی.‏
‏۲-‏ پرداختن به اموری که مطبوع طبع است و ساعات تهی بیکاری را ‏پر می کند.‏

‏”به طور کلی می توان اوقاتی از زندگی کودکان و نوجوانان را جزء ‏اوقات فراغت آنها محسوب داشت که صرف رفتن به مدرسه یا انجام ‏تکالیف مدرسه درخانه یا اجرای فرمان بزرگترها و احیانا کار اقتصادی ‏نشود و این اوقات بگونه ای سپری شود که به دلخواه و از روی رضایت ‏انجام پذیرد و سرانجام به ارضای تمایلات ایشان بینجامد . به این ‏ترتیب بیکاری یا مدرسه نرفتن و یا هر نوع ضابطه ای که فرد را ملزم به ‏اجرای آن باشد شامل اوقات فراغت وی نمی شود.‏‎۱۰‎‏ در اینجا بد نیست ‏مفهوم فعالیتهای فوق برنامه نیز روشن گردد.”فعالیتهایی که به کلاس و ‏حتی گاهی به مدرسه محدود نیست و بیش از هر عامل دیگر از میزان ‏علاقه و تجربه و قدرت ابتکار معلم و دانش آموزان متاثر می ‏گردد”فعالیتهای فوق برنامه”یا “فعالیتهای غیر رسمی”نامیده می ‏شود.‏‎۱۱‎‏ ” متخصصان تعلیم و تربیت این اصل مسلم را دریافته اند که ‏تربیت غیر مستقیم(غیر رسمی)موثرتر از تربیت مستقیم(رسمی)است و ‏محیطها و عواملی که خود کودکان و نوجوانان انتخاب می کنند بیش از ‏محیطها و عوامل تحمیلی در رفتار ایشان موثر است . فعالیتهای فوق ‏برنامه چنانچه با هدف برنامه ریزی معین تدوین یابد رشد تکامل ‏شخصیت فرد تفریح سالم و سازنده ‏‎,‎‏ تسهیل رشد و تکامل اجتماعی‎,‎‏ ‏تکمیل و پر مایه ساختن برنامه تحصیلی‎,‎‏ رعایت تفاوتهای فردی در ‏رغبت ها ‏‎,‎‏ اجتماع دانش آموزان و برقراری روابط سود بخش میان معلم ‏و محصل و تامین هدفهای تربیت جدید را به دنبال دارد.‏

بیان مساله
موضوع تحقیق عبارت از دستیابی به نظرات جامعه تحقیق پیرامون جنبه ‏های کمی وکیفی گذران ایام فراغت و تعیین مقدار زمان اوقات فراغت ‏دانش آموزان دوره متوسطه منطقه سرولایت، مسایل و روشهای مورد ‏استفاده، پیدا کردن موانع موجود،تاثیرات شرایط اجتماعی بر اوقات ‏فراغت،تعیین عواملی که دارای اثرات مثبت در نحوه گذران اوقات فراغت ‏می باشد،نهایتا دستیابی به پیشنهاد ها و انتظارات افراد جامعه تحقیق.‏

فهرست مطالب
مقدمه ‏ ‏۱‏
بیان مسأله ‏ ‏۵‏
اهمیت و ضرورت تحقیق ‏ ‏۶‏
نیاز به اوقات فراغت ‏ ‏۷‏
‏ الف : اوقات فراغت و بهداشت روان ‏ ‏۷‏
‏ ب : اوقات فراغت و خلاقیت ‏ ‏۸‏
‏ ج : اوقات فراغت و توسعه مهارتهای شناختی ‏ ‏۸‏
‏ د : اوقات فراغت و تقویت مهارتهای حصی ، حرتی و فعالیتهای ورزشی ‏ ‏۹‏
‏ ه : اوقات فراغت و اصلاح رفتار و تعالی شخصیت ‏ ‏۹‏
‏ و : اوقات فراغت و آسیب پذیریهای اجتماعی ‏ ‏۱۰‏
برنامه های ضروری ‏۱۴‏
برنامه ریزی برای اوقات فراغت ‏ ‏۲۰‏
اهداف اختصاصی ‏ ‏۲۴‏
روش تحقیق ‏ ‏۲۴‏
جامعه آماری ‏ ‏۲۴‏
روش نمونه گیری ‏۲۵‏
روش جمع آوری اطلاعات ‏ ‏۲۵‏
بررسی نحوه گذران اوقات فراغت دانش آآموزان دوره متوسطه ‏ ‏۲۶‏
نتیجه گیری ‏ ‏۲۷‏
منابع و پی نوشت ‏ ‏۲۸‏