مننژیت بیماریست که از طریق فضله پرندگان یا آب های آلوده به بدن انسان منتقل می شود و اگر زود تشخیص داده نشود ممکن است باعث مرگ بیمار شود.
همه چیز درباره علائم , پیشگیری و درمان بیماری مننژیت
مننژیت بیماری خطرناکی است که انواع مختلفی دارد و مننژیت باکتریایی کشنده است ,خواهشا آن را با سرماخوردگی اشتباه نگیرید در ادامه هر چیزی که باید از مننژیت بدانید برای شما جمع اوری شده است.
مننژیت التهاب غشا (مننژها) اطراف مغز و نخاع است و تورم ناشی از مننژیت معمولاً علائمی چون سردرد، تب و سفتی گردن دارد.بیشتر موارد مننژیت در آمریکا ناشی از عفونت ویروسی است، اما عفونت های باکتریایی، انگلی و قارچی دلایل دیگری برای این مشکل هستند.
چنانچه در ادامه بخش سلامت نمناک خواهید خواند چند مورد از مننژیت بدون نیاز به درمان است و در عرض چند هفته بهبود پیدا می کند. برخی دیگر می توانند تهدید کننده زندگی باشند و به درمان اورژانسی نیاز دارند.درمان اولیه مننژیت باکتریایی می تواند از مشکلات جدی جلوگیری کند.
مننژیت چیست و چه علائمی دارد؟
علایم کلی مننژیت :
علایم اولیه مننژیت ممکن است مشابه آنفولانزا باشد. نشانه ها ممکن است چند ساعت و یا چند روز طول بکشد، تا شروع شوند.
علایم و نشانه ها در افراد بزرگتر از 2 سال عبارتند از:
تب شدید ناگهانی
سفتی گردن
سردرد شدیدی که متفاوت از حالت عادی است
سردرد با حالت تهوع یا استفراغ
آشفتگی یا دشواری تمرکز
تشنج
خواب آلودگی و یا سخت بیدار شدن
حساسیت به نور
عدم اشتها یا تشنگی
خارش پوست
نشانه های رایج بیماری مننژیت
علائم مننژیت در نوزادان:
نوزادان و کودکان می توانند این نشانه ها را داشته باشند:
تب بالا
گریه دایمی
خواب آلودگی بیش از حد و یا تحریک پذیری
عدم فعالیت و یا تنش
تغذیه ضعیف
برآمدگی در نقطه نرم بالای سر نوزاد
سفتی بدن و گردن
کودکان مبتلا به مننژیت ممکن است به راحتی آرام نشوند
نشانه ای مننژیت در نوزادان
چه زمانی برای مننژیت باید به پزشک مراجعه کرد:
زمانی که شما یا فردی در خانواده تان این علائم مننژیت را داشته باشد باید به پزشک مراجعه کرد، مثل:
تب
سردرد شدید و بی امان
گیجی
استفراغ
سفتی گردن
مننژیت میکروبی جدی است و در عرض چند روز بدون درمان آنتی بیوتیک می تواند کشنده شود. درمان با تاخیر، خطر آسیب دائمی مغز و یا مرگ را افزایش می دهد. ممکن است لازم باشد دارو مصرف کنید تا از ابتلا به عفونت پیش گیری کنید.
گردن درد از نشانه های مننژیت
علل مننژیت:
عفونت های ویروسی شایع ترین علت مننژیت و پس از آن عفونت باکتریایی و به ندرت عفونت های قارچی هستند. از آنجا که عفونت های باکتریایی می تواند مهلک باشد، شناسایی علت ضروری است.
مننژیت میکروبی:
باکتری ها که وارد جریان خون می شوند و به مغز و نخاع می روند و مننژیت باکتریایی حاد را ایجاد می کنند. همچنین زمانی اتفاق می افتد که باکتری به طور مستقیم به مننژها حمله کند. این کار ممکن است ناشی از عفونت گوش یا سینوس، شکستگی جمجمه و یا به ندرت پس از کمی عمل جراحی باشد.
چندین دسته باکتری می توانند باعث مننژیت حاد شوند، که رایج ترین آنها عبارتند از:
استرپتوکوک پنومونیه (پنوموکوک). این باکتری شایع ترین علت مننژیت باکتریایی در نوزادان، کودکان و بزرگسالان است. عموماً باعث ذات الریه و یا عفونت های سینوسی می شود. واکسن می تواند به پیش گیری از این عفونت کمک کند.
مننژیت چه عللی دارد؟
نایسریا مننژیتیدیس (مننژوکوک):
این باکتری هم یکی دیگر از عوامل اصلی مننژیت باکتریایی است. عموماً باعث عفونت تنفسی فوقانی می شوند، اما وقتی وارد جریان خون می شوند می توانند باعث مننژیت شوند. این عفونت بسیار مسری است که عمدتاً نوجوانان و جوانان را تحت تاثیر قرار می دهد.
هموفیلوس آنفولانزا (هموفیلوس):باکتری نوع B (Hib) عامل اصلی مننژیت باکتریایی در کودکان است. اما واکسن های جدید Hib تعداد موارد این نوع منانژیت را تا حد زیادی کاهش داده است.
لیستریا مونوسیتوژنز (لیستریا) از علل مننژیت:
این باکتری ها را می توان در پنیرهای پاستوریزه نشده، هات داگ و خوراک ها یافت. زنان باردار، نوزادان، افراد مسن و افراد با سیستم ایمنی ضعیف، بیشتر در معرض خطر قرار دارند.
چه چیزی باعث مننژیت می شود؟
مننژیت ویروسی:
مننژیت ویروسی معمولاً خفیف است و اغلب به تنهایی درمان میشود. ویروس هایی نظیر ویروس تب خال، HIV، اوریون، ویروس نیل غربی و دیگر ویروس ها نیز می توانند باعث مننژیت ویروسی شوند.
مننژیت مزمن:
موجودات زنده در حال رشد (مثل قارچ و میکوباکتریوم سل) که به غشا و مایع اطراف مغز هجوم می آورند و باعث مننژیت مزمن می شوند. مننژیت مزمن بیش از دو هفته یا بیشتر پیشرفت می کند. نشانه ها و علائم مننژیت مزمن – سردرد، تب، استفراغ و اختلالات روانی – شبیه به مننژیت حاد هستند.
سردرد در بیماری مننژیت
مننژیت قارچی:
مننژیت قارچی نسبتاً غیرمعمول است و باعث مننژیت مزمن می شود. مننژیت قارچی از فردی به فرد دیگر سرایت نمیکند. مننژیت کریپتوکوک یک نوع قارچ بیماری زای رایج است که در افرادی با سیستم ایمنی ضعیف مانند ایدز تاثیر می گذارد.
بقیه مننژیت ها:
مننژیت نیز می تواند ناشی از علل غیر عفونی مانند واکنش های شیمیایی، آلرژی های غذایی، برخی انواع سرطان ها و بیماری های التهابی مانند سارکوئیدوز باشد.
مننژیت ناشی از سرطان
حالا علائم و نشانه های انواع مننژیت
علائم مننژیت چیست؟ علایم مننژیت باکتریایی و ویروسی می توانند در ابتدا مشابه باشند با این حال, علائم مننژیت باکتریایی معمولاً شدیدتر است. علایم نیز بسته به سن شما متفاوت است.
علایم مننژیت ویروسی:
مننژیت ویروسی در نوزادان ممکن است ایجاد شود:
کاهش اشتها
تحریک پذیری
خواب آلودگی
بی حالی
تب
انواع مننژیت و علائم آن ها
مننژیت ویروسی بزرگسالان
در بزرگسالان مننژیت ویروسی ممکن است این علایم را داشته باشد:
سردرد
تب
خشکی گردن
تشنج
حساسیت به نور
خواب آلودگی
بی حالی
تهوع و استفراغ
کاهش اشتها
مننژیت در بزرگسالان چگونه است؟
علایم مننژیت باکتریایی:
علایم مننژیت باکتریایی ناگهان گسترش می یابند. می تواند شامل این موارد باشد:
تغییر وضعیت روانی
حالت تهوع
استفراغ
حساسیت به نور
تحریک پذیری
سردرد
تب
لرز
خشکی گردن
نواحی رنگ بنفش پوست که شبیه به کوفتگی هستند .
اگر این علائم را داشتید به دنبال مراقبت فوری پزشکی بروید.مننژیت باکتریایی و ویروسی می تواند کشنده باشد. هیچ راهی وجود ندارد که بدانیم آیا شما مننژیت باکتریایی یا ویروسی دارید یا خیر.
علائم بیماری مننژیت
انواع مننژیت:
عفونت های ویروسی و باکتریایی شایع ترین علل مننژیت هستند. چندین نوع منانژیت وجود دارد مثال کریتوکوکال که ناشی از عفونت قارچی و کارسینوماتوز است که مربوط به سرطان است. این نوع ها کم تر رایج هستند.
مننژیت ویروسی:
مننژیت ویروسی رایج ترین نوع منانژیت است. ویروس های موجود در گروه انتروویروس باعث 85 درصد موارد می شوند. این موارد در طول تابستان و پاییز رایج تر هستند، و این موارد عبارتند از:
کوکساکیویروس A
کوکساکیویروس B
اکوویروس ها
چند نوع مننژیت وجود دارد؟
ویروس های گروه انتروویریوس در حدود 10 تا 15 میلیون عفونت در سال دارند، اما تنها درصد کمی از افرادی که مبتلا می شوند، مننژیت را پیشرفت می دهند.ویروس های دیگری که می توانند باعث مننژیت شوند، عبارتند از:
آنفولانزا
اوریون
ایدز
سرخک
ویروس تب خال ناحیه تناسلی
کلتیمور که منجر به تب کنه می شود
مننژیت ویروسی معمولاً بدون درمان از بین می رود. با این حال باید درمان شوند.
آیا آنفولانزا موجب مننژیت می شود؟
شایع ترین انواع باکتری هایی که باعث مننژیت باکتریایی می شوند، عبارتند از:
استرپتوکوک پنومونیه. که معمولاً در مجاری تنفسی، سینوس ها، و حفره های بینی وجود دارد و می تواند باعث بیماری مننژیت پنوموکوک شود.
نایسریا مننژیتیدیس. از طریق بزاق و دیگر مایعات تنفسی پخش می شود و باعث بیماری مننژیت نامیده می شود.
آنفلوانزای هموفیلوس. که نه تنها باعث مننژیت، بلکه باعث عفونت خون، ورم نای، ورم مفاصل و ورم مفاصل عفونی می شود.
لیستریا مونوسیتوژنز. باکتری های ناشی از مواد غذایی.
استافیلوکوکوس اورئوس. که معمولاً در پوست و در دستگاه تنفسی یافت می شود و باعث “مننژیت استافیلوکوکی” می شود.
انواع باکتری های مننژیت
مننژیت قارچی:
مننژیت قارچی نوع خاصی از مننژیت است. این بیماری از قارچی ناشی می شود که بدن شما را آلوده می کند و سپس از جریان خون شما به مغز یا نخاع شما منتقل می شود.افرادی که سیستم ایمنی ضعیف دارند ریسکشان بیشتر است.معمول ترین قارچ ها مربوط به مننژیت قارچی شامل این موارد هستند:
کریپتوکوک که از کثیفی و خاک استشمام می شود و آلوده به فضله پرندگان است.
بلاستومایسس، نوع دیگری از قارچ یافت شده در خاک است.
هیستوپلاسما. که در محیط هایی یافت می شود که به شدت با چوب و فضله پرنده ها آلوده شده اند.
مننژیت چگونه به انسان سرایت می کند؟
مننژیت انگلی:
این نوع مننژیت کم تر از مننژیت ویروسی شایع است، و ناشی از انگلی است که در کثیفی، مدفوع و بعضی از حیوانات و مواد غذایی مثل حلزون، ماهی خام، ماکیان یافت می شوند.
یکی از انواع مننژیت کم تر از بقیه شایع است. نام آن مننژیت ائوزینوفیل (EM) است.
سه عامل اصلی مسئول EM هستند. این موارد عبارتند از:
آنگیوسترونگیلوس کانتونسیس
بایلیساسکاریس پروسیونیس
گناتوستوما اسپینیگروم
مننژیت انگلی از فردی به فرد دیگر منتقل نمی شود در عوض، این انگل ها یک حیوان را آلوده می کنند و یا در غذاهای انسان ها پنهان می شوند. اگر انگلی یا تخم انگل به هنگام خوردن عفونی شوند، ممکن است عفونت رخ دهد.
یک نوع بسیار نادر از مننژیت انگلی، مننژیت آمیبی است، یک نوع تهدید کننده زندگی.این نوع زمانی ایجاد می شود که یکی از انواع مختلف آمیب ها از طریق بینی وارد بدن شود و در زمانی که شما در دریاچه ها، رودخانه ها و یا نهرهای آلوده شنا می کنید، مبتلا می شوید. این انگل می تواند بافت مغزی را از بین ببرد و ممکن است در نهایت باعث ایجاد توهم، تشنج، و دیگر علائم جدی شود.
مننژیت در کجاها وجود دارد؟
مننژیت غیر عفونی:
مننژیت غیر عفونی مسری نیست در عوض این، نوعی از مننژیت است که ناشی از مشکلات پزشکی یا درمان های پزشکی دیگر است.این موارد عبارتند از:
لوپوس
آسیب سر
جراحی مغز
سرطان
مصرف داروهای خاص
دلایل به وجود آمدن مننژیت
عوامل خطر و افرادی که ریسک ابتلا به مننژیت را دارند
عوامل خطر برای مننژیت شامل این موارد است:
نزدن واکسیناسیون:
ریسک برای هر کسی که برنامه واکسیناسیونش را به اتمام نرسانده بیشتر می شود.
سن:
بیشتر موارد مننژیت ویروسی در کودکان زیر 5 سال رخ می دهد. مننژیت میکروبی در افراد زیر 20 سال رایج است.
عوامل خطر بیماری مننژیت چه هستند؟
چه کسانی به مننژیت دچار می شوند؟
زندگی در محیط اجتماعی:
دانش آموزان کالج که در خوابگاه ها زندگی می کنند، پرسنل پایگاه های نظامی و کودکان در مدارس شبانه روزی و مراکز مراقبت از کودکان در معرض خطر بیشتری از مننژیت قرار دارند. احتمالاً به این دلیل است که باکتری از طریق مسیر تنفسی پخش می شود.
بارداری:
بارداری خطر عفونت را افزایش می دهد – عفونت ناشی از باکتری لیستریا ممکن است باعث مننژیت هم بشود. لیستریا خطر سقط جنین، مرده متولد شدن و زایمان پیش از موعد را افزایش می دهد.
سیستم ایمنی خطر دار:
ایدز، اعتیاد به الکل، دیابت، استفاده از داروهای ایمونوسپرسیون و عوامل دیگری که بر سیستم ایمنی شما تاثیر می گذارند، شما را نسبت به مننژیت بیشتر آسیب پذیرتر می کند.
مننژیت در معتادان به الکل
مشکلات مننژیت
عوارض جانبی آن می تواند شدید باشد. هر چه شما یا کودکتان بیشتر بیماری را بدون درمان نگه دارید، خطر و آسیب دائمی عصبی بیشتر می شود، از جمله:
کم شنوایی
دشواری برای حافظه
ناتوانی هایی در یادگیری
آسیب مغزی
مشکلات روده ای
تشنج
نارسایی کلیه
شوک و یا حتی مرگ
با درمان سریع، حتی بیماران با مننژیت شدید هم می توانند بهبود خوبی داشته باشند.
عوارض بیماری مننژیت چیست؟
پیش گیری از مننژیت:
باکتری ها و یا ویروس هایی که می توانند باعث مننژیت هم شوند می توانند از طریق سرفه، عطسه کردن، بوسیدن، یا به اشتراک گذاشتن قاشق چنگال و یا مسواک یا یک سیگار انتشار یابند.
این گام ها می توانند به جلوگیری از مننژیت کمک کنند:
شستن دست ها:
شستشوی منظم دست ها، به جلوگیری از گسترش میکروب ها کمک می کند. به کودکان بیاموزید که زیاد دست هایشان را بشورند، به خصوص قبل از خوردن غذا و بعد از استفاده از دستشویی.
راههای پیشگیری از مننژیت
روش های جلوگیری از مننژیت
بهداشت خوب:
نوشیدنی ها، غذاها، نی ها،قاشق چنگال، مسواک و یاحوله تان را به کسی ندهید. به کودکان و نوجوانان بیاموزید که از سهیم شدن در این موارد اجتناب کنند.
سالم بمانید:
سیستم ایمنی خود را با استراحت کافی، ورزش منظم و خوردن رژیم غذایی سالم با میوه های تازه، سبزیجات و غلات سبوس دار حفظ کنید.
چگونه به مننژیت دچار نشویم؟
ترفندهای مبتلا نشدن به مننژیت
دهانتان را بپوشانید:
زمانی که نیاز به سرفه یا عطسه دارید، دهان و بینی خود را بپوشانید.
اگر باردار هستید, مراقبت غذاها باشید. خطر بیماری لیستریوزیس را با پختن گوشت کاهش دهید.
از پنیر غیر پاستوریزه اجتناب کنید. پنیرهای حاوی شیر پاستوریزه را انتخاب کنید.
ایمن سازی:
برخی انواع مننژیت باکتریایی با واکسن های زیر قابل پیش گیری هستند:
هموفیلوس آنفلوانزای نوع b (hib) کودکان به طور معمول این واکسن را به عنوان بخشی از برنامه دریافت می کنند. این واکسن همچنین برای برخی بزرگسالان, از جمله آن هایی که بیماری سلول های داسی شکل یا ایدز دارند و آن هایی که طحال ندارند, توصیه می شود.
واکسن مخصوص بیماری مننژیت
چند نوع واکسن مننژیت داریم؟
واکسن کونژوگه پنوموکوک:
این واکسن همچنین بخشی از برنامه واکسیناسیون منظم برای کودکان زیر 2 سال در ایالات متحده است.دوزهای اضافی برای کودکان بین سنین 2-5 سال توصیه می شود، مخصوصا کودکانی که دارای بیماری های قلبی و ریه مزمن هستند.
واکسن پلی ساکارید پنوموکوک:
کودکان بزرگتر و بزرگسالانی که نیاز به محافظت دارند، می توانند این واکسن را دریافت کنند. مراکز کنترل و پیش گیری بیماری، این واکسن را برای همه بزرگسالان مسن تر از 65 سال توصیه می کنند.
بهترین روش برای جلوگیری از بیماری مننژیت
واکسن مونوژنتیک کونژوگه:
مراکز کنترل و پیش گیری از بیماری توصیه می کنند که یک واحد به کودکان11-12 سال تا 16 سال برای موارد خاص، داده شود. اگر این واکسن برای اولین بار بین سنین 13-15 سالگی داده شود, یک دوز تقویت کننده بین سنین 16 تا 18 سالگی توصیه می شود.
این واکسن همچنین می تواند به کودکان بین 2 ماه تا 10 سال که در معرض بالایی از این بیماری قرار دارند، داده شود.
این واکسن همچنین برای واکسینه کردن افراد سالم مورد استفاده قرار می گیرد.
مطالب مرتبط