مقاله بررسی رابطه بین واحدهای ژئومورفولوژی و اشکال فرسایشی در حوضه آبخیز رودخانه سقز با استفاده از GIS و RS

دانلود مقاله بررسی رابطه بین واحدهای ژئومورفولوژی و اشکال فرسایشی در حوضه آبخیز رودخانه سقز با استفاده از GIS و RS مقاله مقاله

مقدمه:
با افزایش جمعیت در جهان نیاز انسان به مواد غذایی نیز به طور محسوس افزایش می یابد و انسان به طور مداوم برای شناخت سریع منابع زمینی که تأمین کننده اصلی مواد غذایی هستند تلاش می کند. حدود ۹۰ سال قبل اولین عکس هوایی توسط برادران رایت به وسیله هواپیما از سطح زمین برداشته شد و در حال حاضر، ماهواره های تحقیقاتی منابع زمینی با سرعتی حدود ۲۷۰۰۰ کیلومتر در ساعت ضمن گردش به دور زمین، اخذ اطلاعات از سطح زمین را عهده دار هستند.

فن استفاده از هوا و فضا برای جمع آوری اطلاعات زمینی و مطالعه و شناسایی این منابع بدون تماس فیزیکی با آنها، امروزه به عنوان تکنولوژی سنجش از دور، به صورت گسترده مورد استفاده کشور های مختلف قرار می گیرد و در زمان های کوتاه، حجم قابل ملاحظه ای از اطلاعات زمینی جمع آوری گردیده که این اطلاعات اساس برنامه ریزی های مختلف را تشکیل می دهد.

در ایستگاه های گیرنده زمینی برخی پردازش های اولیه برای جبران خطاهای تصویر برداری بر روی اطلاعات دریافت شده صورت می گیرد و تولیدات اطلاعات هوایی و فضایی به صورت فیلم و عکس با مقیاس های مختلف یا به فرم اطلاعات رقومی و قابل تفسیر با کامپیوتر و نرم افزار های خاص، برای مطالعه و شناسایی منابع زمینی تهیه و در اختیار استفاده کننده ها قرار می گیرد.

در این فصل (با توجه با اینکه حوضه مورد مطالعه با استفاده از GIS و RS مورد تحقیق و بررسی قرار گرفته) سعی شده اطلاعاتی هر چند کلی در دو بخش اصول سنجش از دور و تفسیر تصاویر ماهواره ای گرد آوری و جهت آشنایی بیشتر در اختیار خوانندگان قرار گیرد.

تعریف سنجش از دور:
سنجش از دور دلالت دارد بر سنجیدن اشیاء از یک فاصله؛ یعنی، تشخیص و اندازه گیری ویژگی ای از یک جسم بدون اینکه در تماس مستقیم با آن جسم باشیم.

سنجش از دور علم و هنر به دست آوردن اطلاعات درباره یک شیء، منطقه یا پدیده از طریق تجزیه و تحلیل داده های حاصله به وسیله ابزاری است که در تماس فیزیکی با شیء منطقه و یا محدوده تحت بررسی نباشد.

وسیله ای که انرژی بازتابیده یا گسیل شده از یک شیء یا پدیده را آشکار سازی می کند”سنجنده” نامیده می شود. و وسیله ناقلی که سنجنده را حمل می کند”سکو”نام دارد.که معمولا هواپیما یا ماهواره به عنوان سکو مورد استفاده قرار می گیرند.

فهرست مطالب

فصل اول:کلیات تحقیق

۱-۱- اهداف

۱-۲- پیشینه تحقیق

۱-۳- روش تحقیق

۱-۴- بیان مسئله

۱-۵- فرضیات

۱-۶- مسائل و مشکلات تحقیق

۱-۷- موقعیت جغرافیایی حوضه مورد مطالعه

فصل دوم :اصول سنجش از دور و تصاویر ماهواره ای

مقدمه

۲-۱-۱ تعریف سنجش از دور

۲-۱-۲- سیستم سنجش از دور

۲-۱-۲-۱ انرژی الکترومغناطیسی

۲-۱-۲-۲- طیف الکترو مغناطیسی

۲-۱-۳- اصول تابش و منابع انرژی

۲-۱-۴- توان تفکیک زمانی

۲-۱-۵- توان تفکیک فضایی(مکانی)

۲-۱-۶- انواع ماهواره ها

۲-۱-۷- ماهواره های منابع زمینی

۲-۱-۸- ماهواره های لندست

۲-۱-۹- مدار گردش ماهواره های لندست

۲-۱-۱۰- سنجنده های لندست

۲-۱-۱۱- تصاویر رقومی

۲-۱-۱۲- مشخصات تصاویر ماهواره ای منطقه مورد مطالعه

۲-۲-۱۳- خصوصیات تصاویر رقومی

۲-۲- مواد و روش ها

-۲-۲- ۱- اصلاح تصویر

۲-۲-۱-۱- خطای جا افتادگی خطی

۲-۲-۱-۲- خطای

۲-۲-۱-۳- خطای اتفاقی

۲-۲-۱-۴- خطای انحراف خطوط

۲-۲-۲-۵- خطای اثرات جوی

۲-۲-۱-۶- خطاهای اعوجاجهای هندسی

۲-۲-۲- بررسی کیفیت تصاویر ماهوارهای

۲-۲-۳- تصحیح اثرات پخش اتمسفری

۲-۲-۴- تصحیح خطاهای هندسی

۲-۲-۵- بارز سازی تصویر

۲-۲-۵-۱- بهبود کنتراست در درجات خاکستری تصویری

۲-۲-۶- شاخص پوشش گیاهی

۲-۲-۷- تصاویر رنگی مرکب

فصل سوم:زمین شناسی

مقدمه

۳-۱- زمین شناسی ساختمانی (تکتونیک منطقه)

۳-۱-۱- مورفولوژی

۳-۲- چینه شناسی

۳-۳- سنگهای دگرگونه پرکامبرین

۳-۳-۱- واحد گنیسی PCgn

۳-۳-۲- واحد شیست PCsch

۳-۳-۳- واحد متا ولکانیکPCv

۳-۳-۴- متاریولیت PCmr

۳-۴- نهشته های آواری-آتشفشانی ائوسن

۳-۴-۱- واحد متامورفیسمMTKSL

۳-۵- سنگهای آذرین درونی

۳-۵-۱- گرانیت – دیوریت g1

۳-۵-۲- گرانیتg

۳-۵-۳- واحد گرانیت –گنیس g – gn

فصل چهارم: هوا شناسی و اقلیم

مقدمه

۴-۱- عوامل کنترل کننده آب و هوای حوضه

۴-۱-۱- عوامل محلی

۴-۱-۲- عوامل بیرونی

۴-۱-۳- سیستم های سینوپتیک برون حاره ای

۴-۱-۴- بادهای محلی

۴-۲- ایستگاه های هوا شناسی منطقه مورد مطالعه

۴-۳- بررسی ریزشهای جوی ایستگاههای حوزه مورد مطالعه

۴-۴- بارش

۴-۴-۱- رژیم بارندگی

۴-۵- رطوبت نسبی

۴-۶- درجه حرارت

۴-۶-۱- میانگین درجه حرارت

۴-۶-۲- میانگین حداکثر و حداقل درجه حرارت

۴-۶-۳- حداکثر و حداقل مطلق درجه حرارت سالیانه

۴- ۷- یخبندان

۴-۸- باد

۴-۹- تعیین تیپ اقلیمی

فصل پنجم: فیزیوگرافی

مقدمه

۵-۱- شبکه آبراهه

۵-۲- مساحت حوضه

۵-۳- محیط حوضه

۵-۴- طول حوضه

۵-۵- شکل حوضه

۵-۶- ارتفاع حوضه (پستی و بلندی)

۵-۷- شیب حوضه

۵-۸- جهت شیب

فصل ششم: پوشش گیاهی

مقدمه

۶-۱- پوشش گیاهی

۶-۲- جنگل

۶-۳- تیپ های مرتعی استان

۶-۴- تیپ های مرتعی حوضه مورد مطالعه

۶-۴-۱- تیپ کما – جاشیر – گون

۶-۴-۲- تیپ گون – علف

۶-۴-۳- تیپ گون – زرشک

۶-۴-۴- تیپ جاشیر- گون

۶-۴-۵- تیپ آویشن – گون

۶-۴-۶- تیپ کما-جاشیر

گیاهان خوراکی

فصل هفتم: ژئومورفولوژی

مقدمه

۷-۱- واحد های ژئومورفولوژی

۷-۲- تهیه نقشه ژئومورفولوژی و واحدهای کاری

۷-۳- بررسی علل تغییرات ژئومورفولوژیکی

۷-۴- واحد های ژئومورفولوژی منطقه مورد مطالعه

۷-۴-۱- واحد کوهستان (M)

۷-۴-۱-۱- تیپ دامنه منظم (r)

۷-۴-۱-۱-۱- رخساره توده سنگی(Mrm) با پوشش مواد منفصل تخریب یکمتر از ۲۵ درصد:

۷-۴-۱-۱-۲- رخساره برونزد سنگی (Mro) با پوشش مواد تخریبی منفصل و خاک بین ۲۵ تا ۷۵ درصد:

۷-۴-۱-۱-۳- رخساره دامنه های پوشیده از خاک و نهشته های منفصل با دامنه منظم (Mrc) :

۷-۵-۱-۲- تیپ دامنه های نا منظم (I)

۷-۴-۱-۲-۱- رخساره توده سنگی (MIm) با پوشش مواد منفصل تخریبی کمتر از ۲۵ درصد:

۷-۴-۱-۲-۲- رخساره برونزدگی (MIo) با پوشش تخریبی ۲۵ تا ۷۵ درصد

۷-۴-۲- واحد تپه ماهور (H)

۷-۴-۲-۱- تیپ دامنه منظم (r)

۷-۵-۲-۱-۱- رخساره توده سنگی(Hrm) با پوشش تخریبی منفصل و خاک کمتر از ۲۵ درصد:

۷-۴-۲-۲- تیپ دامنه نامنظم (I)

۷-۴-۲-۲-۱- رخساره برونزد (HIo) با پوشش نهشته های منفصل و خاک کمتر از ۲۵ درصد:

۷-۴-۲-۲-۲- رخساره دامنه های پوشیده از خاک و نهشته های منفصل با دامنه نامنظم (HID) :

۷-۴-۳- تیپ رسوبات بستر رودخانه

۷-۵- اشکال ژئو مورفولوژیک شاخص در حوضه

۷-۵-۱- حرکات دامنه ای (واریزه ای)

۷-۵-۲- بدلند (تراکم الگوهای آبراهه موازی و دندریتی)

۷-۵-۳- گیلوئی (G)

فصل هشتم: فرسایش

مقدمه

۸-۱- عوامل موثر در فرسایش خاک

۸-۲- فرایندها ی فرسایشی متداول در حوضه

۸-۲-۱- فرایندهای با منشاء هوازدگی

۸-۲-۱-۱- هوازدگی فیزیکی

۸-۲-۱-۱-۱- تناوب یخ بستن و ذوب شدن آب در فضای بین شکستگی ها

۸-۲-۱-۱-۲- سرد و گرم شدن تناوبی سنگها در شب و روز

۸-۲-۱-۱-۳- تخریب فیزیکی در نتیجه نیروی آب

۸ -۲-۱-۲- هوازدگی زیستی

۸-۲-۲- فرایندها و محصولات مرتبط با رخدادهای زمین ساختی

۸-۲-۳- فرایندها و محصولات ناشی از واریزه های کوهپایه ای

۸-۲-۳-۱- حرکات دامنه ای

۸-۲-۳-۲- ریزش ها

۸-۳- فرسایش ناشی از آبهای جاری در حوضه مورد مطالعه:

۸-۳-۱- فرسایش صفحه ای:

۸-۳-۲- فرسایش شیاری:

۸-۳-۳- فرسایش خندقی:

۸-۳-۴- فرسایش کناره ای:

۸-۳-۵- فرسایش هزاز دره ای:

۸-۴- مطالعه نفوذ پذیری درحوضه مورد مطالعه:

۸-۴-۱- واحدهای با نفوذ پذیری خیلی زیاد

۸-۴-۲- واحدهای با نفوذ پذیری متوسط

۸-۴-۳- واحدهای با نفوذ پذیری کم تا بسیار کم

۸-۵- فرسایش پذیری

منابع و مآخذ