مقاله مهارت خودآگاهی

دانلود مقاله مهارت خودآگاهی

مهارت خودآگاهی
خودآگاهی از مهمترین مهارت های زندگی است که به فرد در شناخت خویشتن ، خصوصیات ، نیازها ، خواسته ها و اهداف خود ، یاری می نماید .
ضعف در خودآگاهی ، مشکلات روانی – اجتماعی مانند افسردگی ، اضطراب و احساس حقارت و نظایر آن در فرد ایجاد می نماید . افرادی که دارای مهارت خودآگاهی هستند ، احساسات خود را شناسایی می کنند ، بر نقاط ضعف و قدرت خود آگاه هستند ، اهداف واقع بینانه ای برای خود تعیین می کنند و از ملاک های ارزشمندی خود آگاه هستند .

این افراد می توانند ارزش خود را در زندگی بیابند و هویت سالمی برای خود کسب نمایند .
مهارت خودآگاهی از اجزای ( مولفه های ) متعددی تشکیل شده که عبارتند از :
شناخت احساسات ، خود پنداره ، عزت نفس ، احساس ارزشمندی و هویت یابی .

خودآگاهی چیست؟
(خودآگاهی) توانایی شناخت خود و آگاهی از خصوصیات، نقاط ضعف و قوّت، خواسته‌ها، ترسها و انزجارهاست. برای اکثر ما توصیف ویژگی‌های اخلاقی و رفتاری خود برای دیگران، کار سخت و دشواری می‌باشد.به عنوان مثال ممکن است پاسخ به این سوال که چه کسی هستیم، سخت و دشوار باشد.

– اکثر ما فقط در مورد ویژگی‌های کلی و عمومی خود از جمله سن، جنس، نام خانوادگی، تحصیلات، وضعیت شغلی و … خود صحبت می‌کنیم و از ویژگی‌های شخصیتی و رفتاری خود اطلاعات کافی و مناسبی نداریم.
– به عنوان مثال: نمی‌دانیم که چه کارهایی را خوب می‌توانیم انجام دهیم؟ چه ویژگی‌های اخلاقی خوب و مثبتی داریم؟ به چه علت مهربان هستیم؟ چه ویژگی‌های منفی اخلاقی داریم.
– رشد خودآگاهی به فرد کمک می‌کند تا دریابد تحت استرس قرار دارد یا نه و این معمولاً پیش شرط ضروری روابط اجتماعی و روابط بین فردی موثر و همدلانه‌ است.
– به طور کلی در مهارت خودآگاهی می‌آموزیم که:
– با تکیه بر نقاط قوت خود برای بهبود نقاط ضعف خود تلاش کنیم. آگاهی از نقاط ضعف باعث می‌شود که فرد با استفاده از این آگاهی بتواند تسلط بیشتری بر خود داشته باشد.
– احساسات خود را بشناسیم. چون فردی که از احساسات خود آگاه می‌شود می‌تواند آنها را کنترل کند. ناتوانی در کنترل و مهار احساسات می‌تواند به اعتیاد، خشونت و … بیانجامد.
– از نیازهای خود اطلاع پیدا کنیم و یاد بگیریم که از مسیرهای سالم نیازهای خود را مرتفع سازیم.
– در زندگی خود اهداف واقعی را دنبال نماییم و از دنبال کردن اهداف غیرواقعی، تخیلی و کمال‌گرایانه پرهیز کنیم. چرا که اهداف غیر‌واقع بینانه باعث ناکامی و به تبع آن خشم و خشونت می‌شود.
– در نهایت خودآگاهی باعث ارزشمندی ما می‌شود و به ما کمک می‌کند تا دنبال ارزشهای واقعی به جای ارزشهای کاذب باشیم و رضایت کافی از زندگی داشته باشیم.
خودآگاه شدن به این معنی نیست که ما حتماً پس از خودآگاه شدن ، شادتر شویم ، بلکه فرد خودآگاه فردی است که تماماً و کاملاً زندگی می کند .

واقعی بودن ، تجربه کردن خود ، دیگران و دنیا همانطور که حقیقتاً هست و در تماس بودن با « خویشتن » و با زندگی ، هدف اصلی خودآگاهی می باشد .

گستره ی خودآگاهی از نیازها ، تمایلات ، خواستها ، علائق ، آگاهی از ترس ها – تعارضات و دیگرانِ ما و … بوده و تا کشف خودِ واقعی و رفتن به سوی خودِ معنوی پیش می رود .

خودآگاهی به ما کمک می کند تا گذشته را رها کرده و به حال بازگردیم ، در واقع به ما کمک می کند تا از اسارت تجارب گذشته بیرون آمده و واقعی شویم .

خودآگاهی به ما کمک می کند تا پاسخ واژگون ندهیم . پاسخ واژگون یعنی : آنچه را که قرار است در قبال دیگری انجام دهیم ، در قبال خودمان انجام دهیم . مثلاً می خواهید کسی را با دستهایتان خفه کنید ولی به علت ترس از عواقب ، احساس خفگی به خودتان دست می دهد .
یا به جای بیان خشم ، رنجش خود و گریاندن دیگری ، همواره گریه می کنید .

یا عوض آنکه غم و اندوه سرکوب شده ای را بروز دهید ، همیشه عصبانی هستید .

خودآگاهی یعنی آگاهی از اینکه ما چگونه خود را به دیگران معرفی می کنیم و یا اینکه وانمود می کنیم چه کسی هستیم و آیا واقعاً آنچه که وانمود می کنیم هستیم یا اینکه تنها یک نقش ساختگی و ظاهری است ؟

برای خود آگاه شدن باید آماده باشید تا بخشهای مثبت و منفی را ببینید . شما جمعی از اضداد هستید ، نیکی و بدی هر دو در درون شما وجود دارند ، اگر تحمل وجود هریک از دو قطب را نداشته باشید ، آن را سرکوب کرده و دیگری را رشد دهید ، دچار عدم تعادل می شوید .
برای متعادل شدن و سالم شدن ابتدا باید به هر دو اجازه ی ظهور داده و از وجودش نهراسید و فقط شاهد آن باشید و عوض آنکه انرژی خود را صرف پنهان کردن آن کنید و از تجربه ی زندگی غافل شوید ، هر دو قطب را تماماً تجربه کنید و نقطه ی تعادل خود را کشف کنید . و……….